Rationeel emotieve gedragstherapie in de praktijk. Een praktische werkwijzer voor professionals
Rationeel emotieve gedragstherapie in de praktijk is bedoeld als een praktijkboek voor psychotherapeuten. Het situeert bondig Albert Ellis, de grondlegger van de rationeel emotieve gedragstherapie ( ret ) – de vrij dramatische verhouding met zijn vereniging aan het eind van zijn leven wordt niet vermeld –, het schetst de uitgangspunten van ret en wordt dan meteen praktisch. De titel van het boek wijst op het praktijkgerichte doel, maar geeft ook de evolutie aan van ret . Vroeger was het ‘rationeel emotieve therapie’, maar sinds vele jaren is het ‘rationeel emotieve gedrags therapie’. In het Engels afgekort als rebt , maar in het Nederlands blijft het ret . Een soortgelijke evolutie heeft de cognitieve therapie van Beck gekend: ook deze heet nu cognitieve gedragstherapie. De gedragstherapie is gelukkig teruggekeerd.
Hermans, een zeer ervaren auteur, heeft geen last van bescheidenheid. Hij beschrijft zijn boek als heel praktisch en ‘ in dat opzicht uniek voor het Nederlandse taalgebied ’ (p. 9). Waarschijnlijk leest hij gewoon geen Nederlandse vakliteratuur. Dit boek is trouwens het tiende in een reeks met alleen maar praktijkgerichte psychotherapieboeken. Jammer is dat Hermans met geen woord verwijst naar de man die ret groot maakte in Nederland en België: René Diekstra. Sinds de jaren zeventig schreef hij theoretische, maar ook zeer praktijkgerichte boeken en boekjes over ret . Ze zijn trouwens nog steeds zeer bruikbaar (Diekstra 1976; Diekstra & Dassen 1976). Hetzelfde geldt voor Maultsby: hij wordt enkel aangehaald in het Engels, niet in het Nederlands. Inhoudelijk is er eigenlijk zeer weinig verschil en evolutie tussen die werken van de jaren zeventig en het huidige.
Eén keer laat Hermans zich vangen door een achterhaalde suggestie: hij promoot gedachtestop als techniek om niet aan alcohol te denken. Intussen weten we dat dit een slecht advies is en gedachten aan alcohol kan versterken (Klein 2007).
Tot zover de kritiek. Deze doet echter niets af van de waarde van dit werk: het is buitengewoon helder geschreven, met handige hulpmiddelen en praktische informatie voor toepassing bij verschillende problemen (depressie, verslaving, …). Dat Hermans heel wat pamfletten en hulpmiddelen vrijstelt van copyright en toelaat om ze vrij te gebruiken, is mooi meegenomen.
Voor wie nog niet thuis is in ret , is dit een perfecte instapper, maar ook voor anderen kan het een handige aanvulling zijn.
F. De Groot