Taking charge of adult ADHD
Op de voorkant van de omslag van dit boek staat te lezen dat een vooraanstaand expert je in dit boek gaat tonen hoe je succes kan bereiken op je werk, goede relaties kan ontwikkelen, je financiën op orde krijgt en een gezonde levensstijl kan ontwikkelen. Ook zonder adhd zou je deze goedkoop uitgevoerde paperback toch niet laten liggen? Belofte maakt echter schuld. Voor de meeste patiënten met adhd zijn boeken vervelende dingen. Bij het lezen raken ze immers snel afgeleid en hebben ze niet onthouden wat ze net gelezen hadden. Een goed psycho-educatief boek voor volwassenen met adhd schrijven, blijft een uitdaging. Het moet wervelend geschreven zijn, praktisch advies bieden en de lezer met adhd moet erin kunnen surfen zoals op internet. In de lay-out is hieraan al vast zoveel mogelijk tegemoetgekomen door te werken met korte tekstvakken, interactieve vragen, bondige opsommingen en kruisverwijzingen.
In dit boek kijkt de auteur verder dan wat voor de hand ligt: wat zit er achter de zichtbare gedragskenmerken van adhd? Hij focust op de onderliggende stoornissen in executieve functies. Om educatieve redenen worden de executieve functies onderverdeeld in niet-verbaal werkgeheugen, verbaal werkgeheugen, emotieregulatie, organisatie en probleemoplossend vermogen. Dit is een moeilijk pad. Hoe leg je aan de lezer op een eenvoudige, overzichtelijke manier uit wat executieve functies zijn en hoe kan de patiënt dan te weten komen met welke van die executieve functies hij de meeste problemen ondervindt?
Niet-verbaal werkgeheugen is bijvoorbeeld een moeilijk te vatten, grotendeels impliciete functie van de hersenen die allerlei doelen ondersteunt: je toekomst projecteren, imiteren, gevolgen van acties inschatten, zelfbewustzijn, timemanagement, uitstellen van onmiddellijke beloning, langetermijnplannen maken, de waarde van samenwerking inschatten, enzovoort.
Met elk van deze functies kunnen volwassenen met adhd vaak moeilijkheden ondervinden. Het op de kaft geafficheerde, ambitieuze doel dat inzicht in en remediëring van al deze aspecten van adhd te bereiken zijn, lijkt me dan toch te hoog gegrepen voor een boek. Het is iets dat enkel in een coaching of een therapie bereikt kan worden. Maar juist het perspectief om adhd als een executieve functiestoornis uit te lichten, maakt dit boek ook voor coachende hulpverleners een waardevol hulpmiddel in hun werk met cliënten met adhd.
Het dient ook vermelding dat Russel Barkley aan dit psycho-educatief boek een persoonlijke toets geeft. Hij verwijst niet alleen naar zijn eigen onderzoekscarrière, maar ook naar het levensverhaal van zijn eigen tweelingbroer die adhd had en een paar jaar geleden bij een auto-ongeluk omkwam. Het maakt de vele nuttige adviezen in het boek net iets overtuigender. Het boek verdient een Nederlandse vertaling om het te kunnen aanbevelen aan onze patiënten met adhd.
J. Scholiers