Motiverende gespreksvoering. Een methode om mensen voor te bereiden op verandering (L. van der Leer, Vert.)
Deze Nederlandse vertaling van hét handboek over 'motivational interviewing', vertaald als 'motiverende gespreksvoering' komt op een goed moment nu deze methode uit de verslavingszorg een steeds bredere toepassing vindt binnen en buiten de psychiatrie. Deel I behandelt de context van motiverende gespreksvoering. In plaats van de veel gestelde vraag waarom mensen niét veranderen terwijl ze door hun gedrag evidente gezondheidsrisico's lopen, stellen Miller en Rollnick zich al tientallen jaren juist de vraag waarom mensen wél veranderen. Zij beschouwen verandering als een natuurlijk proces dat verschillende fasen kent. Ambivalentie is daarbij de sleutelfase. Te veel nadruk op de noodzaak van verandering bij iemand die ambivalent is, verhoogt de weerstand tegen verandering waardoor de interventie contraproductief wordt. Deel II gaat over de praktijk van motiverende gespreksvoering. De verschillende fasen en bijbehorende bejegening worden behandeld, waarbij het accent ligt op het herkennen en reageren op verandertaal en weerstand bij de patiënt. Het wordt afgesloten met een heldere verbatim weergegeven casus die wordt becommentarieerd. Deel III gaat over het aanleren van motiverende gespreksvoering. Er bestaat inmiddels een internationaal netwerk van trainers en zoals ik zelf in een training van Rollnick heb kunnen vaststellen worden de principes van motiverende gespreksvoering ook in de trainingen gepraktiseerd en doorlopend geëvalueerd en bijgesteld. In het oorspronkelijke Engelstalige boek volgt dan nog een deel IV met de toepassingen van motiverende gespreksvoering. Dit is helaas in deze vertaling geheel weggelaten, waardoor de Nederlandse lezer mist hoe de algemene principes op zijn of haar vakgebied toegepast worden. Wel is een extra hoofdstuk toegevoegd over de situatie in Nederland.De vertaling van het boek leest soepel met soms een wonderlijke woordkeuze, vermoedelijk omdat de vertaler de psychiatrie niet kent. Het belangrijkste bezwaar tegen het boek is dat de cirkel van Prochaska over de stadia van gedragsverandering in het boek ontbreekt. Dat is jammer omdat deze cirkel juist zo inzichtelijk maakt waar het bij motiverende gespreksvoering om gaat. Al met al is het prettig dat deze vertaling er is, maar denk ik dat er ook behoefte is aan een Nederlandstalig leerboek, mét de cirkel van Prochaska en mét de toepassing van motiverende gespreksvoering in de (Nederlandse) praktijk.
I.P.M. Keet