Dit boek, bedoeld voor de ggz-opleidingen, is na ruim een kwarteeuw nu aan de vierde editie toe. Daaruit kan men afleiden dat het een eigen plaats heeft verworven, vermoedelijk vooral in Anglo- Australische opleidingen gezien de selectie van auteurs en de eindredactie door de Melbourne-professor psychiatrie Sydney Bloch. Het boek heeft inderdaad een aantal sterke didactische kwaliteiten. Het vertrekt van enkele algemene thema's (definitie, ethiek, research) en bespreekt vervolgens de belangrijkste invalshoeken. Dan volgt een volledig nieuw deel over pogingen tot integratie (cognitive analytic therapy en the conversational model). Tot slot komen enkele specifieke toepassingen aan bod (kinderen, jongeren, ouderen, paren).
In de opbouw van de hoofdstukken is gepoogd enige structuur aan te brengen (definitie, achtergrond, indicatie, proces, evaluatie). Toch is dit te losjes toegepast, zodat de auteurs te veel vrij spel hebben gekregen. Bovendien blijft het bij een positief beeld ('promotie') van een bepaalde methode met een opvallende afwezigheid van kritische bedenkingen. Merkwaardig is het ontbreken van enige vergelijking tussen de verschillende methodes. De naïeve student moet dan zelf zijn weg zoeken en mist een overkoepelend kader om de diverse invalshoeken tegenover elkaar te situeren. Merkwaardig is ook dat het beste hoofdstuk ('What is psychotherapy?') ruim een kwarteeuw geleden geschreven werd door de vorig jaar overleden Jerome Frank. Alleen voor dit pareltje al zou ik het boek aanschaffen. Een pluspunt is de bespreking van crisisinterventie en ondersteunde therapie. Als minpunt geldt dan weer dat systeem- of gezinstherapie erg beperkt is weergegeven en niet tot de hoofdrichtingen wordt gerekend. Erg summier is de vermelding van mindfulnesstraining, dialectische gedragstherapie en Youngs schemageoriënteerde therapie. De cliëntgerichte therapie of de meer humanistieke ('narratieve') vormen zijn gewoon vergeten, al mag de Australiër Russell Meares een heel hoofdstuk uitweiden over het 'conversational model' bij traumaslachtoffers. Hierbij valt op, en dat is wat de neofiet ervaart ten aanzien van het hele boek, dat het moeilijk is zich een concreet beeld te vormen van hoe zo'n therapie eruitziet.
Didactisch lijkt het me toch essentieel voor een opleidingsboek, dat ten minste praktijkvoorbeelden met liefst verbatim weergegeven sessies gepresenteerd worden. Er kan dus nog veel verbeterd worden aan de volgende editie van dit boek, al kan de doorsneekwaliteit in combinatie met de aantrekkelijke prijs de aanschaf door een beginnende hulpverlener rechtvaardigen.

W. Vandereycken