Over de grenzen van het medisch beroepsgeheim. Dilemma’s rond privacy en vertrouwen in de zorg
De auteurs zijn twee wetenschapsjournalisten met universitaire achtergrond, die vijftien verschillende personen betrokken bij de gezondheidszorg geïnterviewd hebben met een nagenoeg identieke vragenlijst. De geïnterviewden zijn vrij divers, zowel artsen, ethici, advocaten en bestuurders van het Openbaar Ministerie en de Inspectie voor de Gezondheidszorg. De focus ligt op de nieuwe grenzen van het medisch beroepsgeheim in de huidige veranderende politieke en maatschappelijke context, waarbij de privacy ondergeschikt is aan de vraag naar meer doorzichtigheid in het medisch handelen en criminaliteitsbestrijding hoger wordt geacht dan mensenrechten. De verruiming van een inbreuk op het medisch beroepsgeheim verzwakt de rechtspositie van artsen. Het medisch beroepsgeheim staat beslist onder druk en de antwoorden van de geïnterviewden op de gestelde vragen belichten deze realiteit vanuit verschillende professionele invalshoeken. Hierin ligt het belang van dit boek.
Het bewustzijn van het publiek en sommige professionals omtrent het belang van het medisch beroepsgeheim is aan het vervagen. Maar de geïnterviewden onderschrijven bijna unaniem dat het beroepsgeheim garant staat voor de toegankelijkheid van de zorg en dat patiënten erop moeten blijven vertrouwen dat artsen zwijgen over alles wat zij over hen weten. Het medisch beroepsgeheim als uitgangspunt voor de zorgverlening moet behouden blijven, maar waar liggen precies de grenzen van dit beroepsgeheim in de huidige maatschappelijke context of verschuiven deze? Deze vragen worden in dit boek uitvoerig bediscussieerd.
In de artsenpraktijk komen situaties voor waar de regel van het beroepsgeheim wringt met andere rechten en plichten. Er is behoefte aan betere opleiding, voortgezette opleiding en ondersteuning van artsen in dergelijke situaties. Er zijn steeds meer schakels in de patiëntenzorg, dus meer hulpverleners en een hoger risico voor het doorbreken van het beroepsgeheim. De toenemende informatisering en toegankelijkheid van het patiëntendossier vergen een aangepaste regelgeving. Er bestaat een toenemende politieke druk om artsen meer in te schakelen in de criminaliteitsbestrijding en veiligheid van de maatschappij, zeker als het om de bescherming gaat van kwetsbare groepen zoals kinderen.
P. Cosyns