Gehechtheid en trauma. In de reeks: Diagnostiek en behandeling voor de professional
Het boekje is onderdeel van een serie die tot doel heeft om (klinisch) psychologen, psychiaters en therapeuten praktische, evidence-based informatie te verschaffen over de diagnose en behandeling van uiteenlopende stoornissen. De auteurs beschrijven de diagnostiek en de behandeling van verstoringen in gehechtheidsrelaties, veroorzaakt door traumatiserende situaties zoals verwaarlozing en mishandeling, bij kinderen en volwassenen. Dit enerzijds op basis van een beknopte samenvatting van het uitgebreide onderzoek naar gehechtheid en trauma van de auteurs, die beiden hoogleraar Pedagogische Wetenschappen zijn aan de Universiteit Leiden, en anderzijds door klinische vignetten en beschrijvingen van de praktijk in dit specifieke vakgebied.
De doelstelling van de serie wordt in deze uitgave ruimschoots gehaald. Een minpunt is het feit dat de indeling van de verschillende categorieën gehechtheid niet steeds logisch is en dat de terminologie ervan wisselt. Voor lezers die niet thuis zijn in deze materie is dit verwarrend.
Er zijn echter meer pluspunten: het boekje heeft een prettige lay-out en is geschreven in een heldere stijl. In ieder hoofdstuk kondigen de auteurs aan wat zij zullen bespreken en de essentialia worden in aparte gekleurde kaders herhaald en benadrukt. De relevantie van het onderwerp als geheel wordt elegant geïllustreerd in de inleiding met een beeldende en passende tekst uit de Griekse oudheid. Dit nodigt uit tot verder lezen en geeft een prettige spanningsboog. De aangehaalde onderzoeken en de resultaten daarvan worden goed in de context geplaatst en de beschrijvingen van de klinische praktijk door middel van uitgeschreven interviews (‘Gehechtheidsbiografisch Interview’) zijn meer dan illustratief en geven inzicht in het denken in gehechtheidsrelaties door de clinicus.
Inhoudelijk verontrustend zijn de gepresenteerde onderzoeksgegevens over de omvang van kindermishandeling in Nederland: er werden in 2005 naar schatting 107.200 kinderen mishandeld. Dat betekent dat van iedere 1000 Nederlandse kinderen van 0 tot 17 jaar er ongeveer 30 mishandeld of verwaarloosd werden. Ter vergelijking: naar schatting hebben 6 op de 1000 kinderen autisme.
Samenvattend: het boek biedt hetgeen de uitgever beoogt, namelijk een compacte weergave voor de praktijk van het onderzoekswerk (van meer dan twee decennia) naar de samenhang tussen gehechtheid en trauma van twee ervaren Nederlandse onderzoekers. Het werk is zowel interessant voor professionals die zich bezighouden met de behandeling van kinderen, als voor hen die zich interesseren voor gehechtheids- en daarmee ook behandelrelaties in het algemeen; gehechtheid houdt immers niet op na de kindertijd.
M.F. Huismans