achtergrond Therapieontrouw komt veel voor bij patiënten met psychotische stoornissen. Het heeft vaak ernstige consequenties, zoals terugval en heropname. Om hieraan te werken, is treatment adherence therapy (tat) ontwikkeld. Dit is een empirisch-theoretisch interventiemodel op de basis van bestaande literatuur omtrent predictoren van therapieontrouw en interventies om therapietrouw te verbeteren bij psychotische stoornissen.
doel tat onderzoeken op effectiviteit.
methoden Het onderzoek betrof een gerandomiseerde gecontroleerde trial ( rct) waarin 109 patiënten met psychotische stoornissen
die ontrouw waren aan behandeling hebben deelgenomen. tat is vergeleken met treatment as usual. Hoofdanalyse was een intention-to-treat multivariate analyse.
resultaten De interventie bleek succesvol in het verbeteren van de therapietrouw (Cohen’s D = 0,43) en algemene behandelmedewerking (Cohen’s D = 0,48). Het effect op therapietrouw werd na zes maanden follow-up behouden. Ook was er een bijna-significant effect op gedwongen opnamen: 1,9% van de patiënten in de tatgroep werd gedwongen opgenomen, versus 11,8% in de controlegroep. Er werd geen effect gevonden op symptomen en kwaliteit van leven.
conclusie Middels tat is de therapietrouw en algemene behandelmedewerking bij patiënten met psychotische stoornissen verbeterd. Dat is in eerdere studies vaak lastig gebleken, hoewel enkele andere studies ook positieve effecten lieten zien. Een succesfactor van tat is mogelijk dat de geboden modulen werden aangepast op individuele oorzaken van therapieontrouw. Bij de ene patiënt ligt de oorzaak van ontrouw bijvoorbeeld in vergeetachtigheid, terwijl de andere patiënt het mogelijk oneens is met de diagnose.
tat leek ook gedwongen opnamen te voorkomen. Kwaliteit van leven en symptomen gingen echter niet vooruit en daar bestaan verschillende verklaringen voor. Het lijkt erop dat de therapieontrouwe groep patiënten niet vergelijkbaar is met de reeds trouwe groep en dat een verbeterde therapietrouw bij hen niet direct dezelfde effecten teweegbrengt. Daarom is het belangrijk om niet alleen te richten op antipsychotische medicatie, maar ook op psychosociale interventies.