Wilsbekwaamheid in de praktijk: steun- én knelpunt
achtergrond In de psychiatrische
praktijk neemt het belang van het begrip wilsbekwaamheid
toe: in de nieuwe wetsvoorstellen
heeft het een centrale plaats gekregen. De toepassing
van het begrip wilsbekwaamheid blijkt in de
praktijk zowel steun te bieden als ervaren te worden
als een praktisch knelpunt.
doel Het belichten van de praktische
aspecten van wilsbekwaamheidsbeoordelingen in
de dagelijkse praktijk. Verhelderen wie welke stappen
wanneer moet zetten en wat de consequenties
voor cliënt en behandelaar zijn.
methoden Aan de hand van casuïstiek
worden knelpunten bij de beoordeling van wilsbekwaamheid
geanalyseerd en bediscussieerd. Hierbij
neemt interactie met de deelnemers een
belangrijke plaats in.
resultaten Het concept wilsbekwaamheid
biedt in de praktijk daar steun waar de
huidige gezondheidswetten onvoldoende op
elkaar aansluiten. Door een systematische beoordeling
van wilsbekwaamheid kan besluitvorming
rondom het toepassen van dwang worden gestructureerd
en worden argumenten hierin expliciet
gemaakt. Hiermee is de individuele rechtsbescherming
gediend en biedt het een toetsbaar
kader voor de professionals. De beoordeling van
wilsbekwaamheid kan ook een knelpunt zijn. Zo
zijn er discussies over de definitie en over de grens
tussen de principes 'autonomie' en 'bestwil'.
Tevens kan de dialoog van de praktijk met toetsende
instanties als de Inspectie voor de gezondheidszorg
als knelpunt worden ervaren in de zin
van toenemende bureaucratie.
conclusie Hoewel subjectiviteit blijft
bestaan in de beoordeling, is deze wel toetsbaar en
is systematische beoordeling mogelijk. De steun
van het begrip in de zin van zorgvuldige besluitvorming
over dwang kan dan prevaleren boven de
knelpunten.