Het diogenessyndroom: een vorm van psychose?
achtergrond Het diogenessyndroom
wordt gekarakteriseerd door extreme zelfverwaarlozing,
verwaarlozing van het leefmilieu en sociale
terugtrekking. Er is vaak een opvallend gebrek aan
ziektebesef en -inzicht. In sommige gevallen is er
sprake van excessief verzamelen. Het merendeel
van de patiënten is ouder dan 60 jaar, al zijn er ook
jongere patiënten beschreven. Er is geen duidelijkheid
over de onderliggende pathologie.
doel Nagaan in hoeverre het diogenessyndroom
een uitingsvorm van een psychose of
schizofrenie is.
methoden In de literatuur werd
gezocht op de trefwoorden 'Diogenes', 'selfneglect',
'squalor' en 'squalorsyndrome' en 'hoarding'.
Bovendien werd gebruikgemaakt van referenties
in de geselecteerde artikelen.
resultaten Uit de beschreven casus en
studies kwam naar voren dat in een gedeelte van
de gevallen waarbij werd voldaan aan de criteria
van het diogenessyndroom de diagnose psychose
of schizofrenie gesteld kon worden. In de overige
gevallen werden diagnoses gesteld als obsessieve
compulsieve stoornis, alcoholabusus, persoonlijkheidsstoornis
en frontotemporale dementie. In
circa 30% van de gevallen zou überhaupt geen duidelijke
as-I- of -II-diagnose kunnen worden
gesteld. Door weigerachtigheid en gebrek aan
inzicht (kenmerkend voor het klinisch beeld) is
aanvullende diagnostiek vaak niet haalbaar.
conclusie Het diogenessyndroom is
een containerbegrip dat verschillende diagnoses
kan bevatten. Een psychose is slechts in een deel
van de gevallen aanwezig. Nadere diagnostiek (bijvoorbeeld
door middel van neuropsychiatrisch
onderzoek of beeldvorming) is gewenst, maar
wordt vaak niet verricht door weigerachtigheid
van de patiënt.