achtergrond Aan de huidige indeling van autismespectrumstoornissen (ass) kleven nadelen, zoals grote diversiteit, hoge mate van comorbiditeit en ontbreken van algemeen aantal minimumcriteria. Hierdoor zijn er waarschijnlijk ook grote verschillen in beloop, onderliggende neurobiologische mechanismen en benodigde behandelingen. Een dimensionele benadering kan helpen om deze diversiteit te ontrafelen. In veel studies komt de hoge mate van comorbiditeit bij ass aan bod, maar zonder te kijken naar de relatie tussen optredende variabiliteit binnen het spectrum en variabiliteit in de bijkomende problemen.
doel Vaststellen van homogenere subgroepen binnen de heterogene groep kinderen met ass. Het vergelijken van deze groepen op het gebied van problemen buiten het autismespectrum, zoals angst, aandachts- en denkproblemen.
methoden Bij 134 kinderen met een diagnose ass is op basis van scores op verschillende domeinen van de ados (Autism Diagnostic Observation Schedule) naar een indeling gezocht, die de verscheidenheid aan symptomen en gedragingen terugbrengt tot meer homogene groepen. Vervolgens zijn scores op een dimensionele vragenlijst (cbcl) en een klinisch interview (disc) voor angst, aandachtsproblemen en formele denkstoornissen vergeleken tussen de gevonden klassen.
resultaten Er zijn groepen te onderscheiden die problemen vertonen op dan wel één, twee, of alle drie de domeinen van ass. Kinderen met voornamelijk problemen binnen het sociale domein vertonen meer angst. Kinderen met problemen op alle drie de domeinen van ass vertonen meer formele denkstoornissen. De mate van angst lijkt negatief samen te hangen met autistische kenmerken. Omgekeerd hangen formele denkstoornissen positief samen met autistische kenmerken. Aandachtsproblemen komen veelvuldig voor ongeacht de autistische problematiek.
conclusie Een fractioning approach, ofwel de theoretische driedeling in sociale interactieproblemen, communicatieproblemen en stereotype gedragingen binnen ass lijkt een goede aanpak voor verdere specificering. Deze benadering sluit niet alleen goed aan bij kenmerken die passen bij autisme, maar toont ook relevante verbanden met psychiatrische problemen buiten het autismespectrum, zoals angst en denkproblemen.