Risicofactoren voor het ontstaan van angst en depressie bij ouderen
achtergrond Angst en depressie
komen bij ouderen vaak samen voor en er wordt
verondersteld dat beide stoornissen gedeeltelijk
dezelfde risicofactoren hebben. Een overlap in risicofactoren
zou erop kunnen duiden dat een
dimensionale benadering passend is bij de diagnostiek
van angst en depressie.
doel Het vergelijken van risicofactoren
voor het ontstaan van 'pure' depressie, 'pure' angst
en comorbide angst en depressie bij ouderen in
een prospectieve studie over een periode van negen
jaar.
methoden Data waren afkomstig van
1712 ouderen zonder angst en depressie bij baselinemeting
van de Longitudinal Aging Study Amsterdam
(lasa). Klinisch relevante symptomen van
angst en depressie zijn respectievelijk gemeten
met de Hospital Anxiety and Depression Scale-Society
(hads-a) (≥ 7) en Center for Epidemiologic Studies
Depression Scale (ces-d) (≥ 16). De invloed van een
groot aantal potentiële biopsychosociale risicofactoren
is onderzocht met polytome logistische
regressieanalyses.
resultaten Binnen negen jaar ontstond
er bij 10,8% van de respondenten een depressie,
bij 5,4% angst en bij 6,0% comorbide angstdepressie.
Een hogere leeftijd en lager
opleidingsniveau waren alleen voorspellers voor
depressie. Gezondheidsgerelateerde indicatoren
waren voorspellend voor depressie en comorbide
angst-depressie, maar niet voor angst. Depressieve
symptomen bij baselinemeting waren voorspellend
voor depressie, terwijl angstsymptomen bij
baselinemeting voorspellend waren voor angst en
comorbide angst-depressie. Neuroticisme verhoogde
de kans op depressie en comorbide angstdepressie.
Ten slotte was depressie geassocieerd
met recente verweduwing, en waren angst en
comorbide angst-depressie geassocieerd met
andere life events zoals het hebben van een zieke
partner.
conclusie De incidentie van comorbide
angst-depressie was hoog en in onze studie
werden zowel gedeelde als stoornisspecifieke risicofactoren
voor angst en depressie gevonden. Dit
suggereert dat de diagnostiek van angst en depressie bij ouderen zowel vanuit het categoriale als
dimensionale systeem benaderd zouden moeten
worden.