Na het grote succes De heldere eenvoud van dementie bewandelt klinisch psycholoog en psychogerontoloog Huub Buijssen een soortgelijke weg in zijn nieuwe boek. Dit keer stelt hij zich als doel de ziekte van binnenuit te beschrijven. En daarin slaagt hij voortreffelijk. De beleving van dementie is een nuttig boek. Enerzijds illustreren familieverhalen, korte uitspraken en citaten uit de wereldliteratuur tastbaar wat patiënten, naasten en andere betrokkenen doormaken. Bijvoorbeeld de woorden van deze 58-jarige alzheimerpatiënt, die demonstreren dat het ziektebesef lang niet altijd uitgeschakeld is: 'Ik dacht altijd: als je dement wordt, dan weet je het zelf niet. Maar ik besef het wel, alleen heb ik er geen grip op. Af en toe ben ik toeschouwer in mijn eigen leven.' (p. 95). Anderzijds krijgt de lezer kapstokken aangereikt voor een beter begrip van het ziektebeeld. Termen zoals het 'oprollend geheugen', 'gestoorde inprenting' (de twee dementiewetten), maar ook 'in repeteerstand staan' blijven na het lezen in het geheugen hangen. Het boek is beeldend en inzichtelijk, zowel in woorden als schema's en is voor mantelzorgers dan ook een echte aanrader. Professionals en vaste lezers van Buijssen kunnen er ook mee uit de voeten, maar voor hen zijn er een paar kanttekeningen. Zo kan het voor werkers in de ouderenzorg verwarrend zijn dat Buijssen drie fasen van dementie benoemt (het bedreigde ik, het verdwaalde ik en het verzonken ik) en een vierde (het verborgen ik) volledig buiten beschouwing laat. Jammer, omdat professionals naar de reden daarvan zullen zoeken, en die wordt in het boek niet gegeven. Voor deze vaste lezers van Buijssen kan het boek wat teleurstellend zijn omdat de schrijver regelmatig zijn eerdere werk herhaalt. Nadeel? Mogelijk wel. Met een positievere blik zou je echter ook kunnen stellen dat hij zich tegelijkertijd ook verbetert: de uitgebreide en treffende citaten vormen namelijk een duidelijke meerwaarde en ze zorgen ervoor dat de stof beter beklijft. In het kort: ken je Buijssen niet, dan is De beleving van dementie een goed geschreven en ontroerende, eenvoudige gids voor naasten en familieleden, vol tips en wetenswaardigheden. Kopen en lezen, zeker gelet op de prijs! Ken je deze auteur al, dan is de reis nog steeds de moeite waard, maar zul je af en toe denken: was ik hier niet al eens?

J. Bremmers-Meijers