Mentaliseren binnen de diversiteit van begrippen, psychopathologie en behandelingen
inhoud van de workshop Mentaliseren is langzamerhand een bekend begrip in de ggz. Het staat centraal in mentalization based treatment (mbt), een behandeling voor de borderlinepersoonlijkheidsstoornis (bps) waarvan de effectiviteit is aangetoond. Velen die met mbt en mentaliseren kennis hebben gemaakt, ervaren de theorie en methode als aantrekkelijk en zinvol, omdat zij steun, inzicht en verandering bij de patiënt genereren op een manier die de patiënt niet vervreemdt van zichzelf, maar de cohesie van het zelf versterkt. Niettemin is het begrip mentaliseren door zijn complexiteit niet altijd een even helder en goed begrepen concept, zowel wat betreft de betekenis als de toepassing. Het Engelse mentalization is afgeleid van mental, het Engelse adjectief dat verwijst naar: de mind betreffend. Daarmee komen we terecht bij een aantal aanverwante, soms overlappende begrippen, zoals mindfullness, mind-mindedness, theory of mind, psychological mindedness, reflective function en empathie, die in de praktijk van de ggz in verschillende diagnostische en therapeutische contexten worden gebruikt. Het doel van deze workshop is toelichting en afgrenzing van relevante, aan mentaliseren verwante begrippen, en verkenning van toepassingsmogelijkheden van mentaliseren en technieken die mentaliseren bevorderen in andere pathologie dan de bps en op andere terreinen. Daarbij valt te denken aan as-i-problematiek (mentale representatiestoornissen samenhangend met depressieve stoornissen, angststoornissen, eetstoornissen, somatoforme stoornissen); as-ii-problematiek (mentale processtoornissen: narcistische, afhankelijke persoonlijkheidsstoornissen); en voorts aan preventie, coaching van professionals, opvoedingsondersteuning en dergelijke.
vorm Drie interactieve lezingen: (1) mentaliseren: ontwikkeling, afgrenzing van relevante, aanverwante begrippen; (2) mentaliseren in het functioneren van de therapeut; (3) mentaliseren op diverse terreinen van psychopathologie en ggz: een verkenning.
leerdoel Aan het eind van de sessie moet de deelnemer in staat zijn het begrip mentaliseren te begrijpen en af te grenzen van verwante begrippen, het eigen mentaliseren te versterken. Bovendien wordt de deelnemer geacht een duidelijk idee te hebben van de toepasbaarheid van technieken die mentaliseren bevorderen bij persoonlijkheidsstoornissen van diverse aard en diverse achtergrond.