De effecten van psychotherapie op depressie bij volwassenen: de invloed van publicatiebias en kwaliteit
achtergrond Hoewel diverse metaanalyses hebben laten zien dat psychologische interventies effectief zijn bij de behandeling van depressie bij volwassenen, is de mogelijke invloed van publicatiebias daarbij nog niet goed onderzocht. Publicatiebias kan tot gevolg hebben dat de effecten van psychotherapie tot nu toe overschat zijn.
doel Onderzoeken of er aanwijzingen zijn voor publicatiebias in randomised controlled trials (rct's) naar psychotherapie bij depressie.
methoden We onderzochten een steekproef van 114 rct's waarin psychotherapie voor depressie bij volwassenen werd vergeleken met een controleconditie. In deze 114 onderzoeken werden 174 vergelijkingen gemaakt tussen een psychologische behandeling en een controlegroep. Bij 15 van de 114 ging het om ongepubliceerde dissertaties (met 23 vergelijkingen).
resultaten Formele testen (Duval & Tweedy Trim and Fill procedure, Begg and Mazumdar Rank Correlation Test, Egger's Test of the Intercept) gaven sterke indicaties voor de aanwezigheid van publicatiebias. Echter, een directe vergelijking tussen gepubliceerde en ongepubliceerde onderzoeken wees niet op de aanwezigheid van publicatiebias. We onderzochten ook of de kwaliteit van de onderzoeken gerelateerd was aan de effecten en vonden dat onderzoeken met een kleine onderzoeksgroep vaker een lage kwaliteit hadden. Verder vonden we dat de effecten van onderzoeken met hoge kwaliteit aanzienlijk lager waren dan de onderzoeken met een lagere kwaliteit.
conclusie Of er publicatiebias is bij onderzoeken naar psychotherapie bij depressie is niet duidelijk. Wel duidelijk is dat onderzoeken met een hoge kwaliteit kleinere effecten laten zien dan onderzoeken met lagere kwaliteit en dat de effecten van psychotherapie bij volwassenen met depressie tot nu toe aanzienlijk overschat zijn.