Evidence-based farmacotherapie bij een eerste psychose: preventie polyfarmacie en medicatieontrouw
leerdoel (1) Deelnemer is in staat tot evidence-based farmacotherapeutische behandeling van patiënten met een eerste psychotische episode. (2) Deelnemer is in staat tot preventie van nodeloze antipsychotische polyfarmacie bij de patiëntenpopulatie.
Bij de behandeling van patiënten met een psychotische stoornis wordt in toenemende mate belang gehecht aan vroegtijdige, adequate behandeling van de eerste psychotische episode vanwege aanwijzingen voor gunstigere behandeluitkomsten op symptomatisch en functioneel niveau (Norman e.a. 2007). In de Multidisciplinaire richtlijn Schizofrenie wordt geadviseerd psychosen te behandelen met twee verschillende antipsychotica en bij onvoldoende resultaat behandeling met clozapine te starten (Landelijke Stuurgroep Multidisciplinaire Richtlijnontwikkeling in de ggz 2005). Combinaties van antipsychotica dienen zoveel mogelijk vermeden te worden en hooguit toegepast in geval van ernstige therapieresistente psychotische symptomen.
Antipsychotische polyfarmacie bij psychotische stoornissen is omstreden vanwege geringe wetenschappelijke evidentie, maar komt desondanks ook bij patiënten met een eerste psychose frequent voor (22,7%) (Chong e.a. 2006). De respons op behandeling met non-clozapineantipsychotica bij patiënten met een eerste psychose loopt op tot 60-87%. De groep partiële en non-responders blijkt baat te hebben bij clozapine (Agid e.a. 2007). Het naleven van algoritmen in combinatie met audit blijkt een gunstig effect te hebben op de prevalentie van antipsychotische polyfarmacie bij patiënten met een eerste psychose (Chong e.a. 2006). Daarnaast gaat het initiëren van behandeling met clozapine (niet onomstreden) samen met reductie van antipsychotische polyfarmacie (Chong e.a. 2000).
Gebaseerd op de actuele wetenschappelijke stand van zaken worden de deelnemers aan de hand van casuïstiek actief betrokken bij besluitvorming over en evaluatie van het farmacotherapiebeleid bij patiënten met een (eerste) psychose. Focus ligt hierbij op patiëntvriendelijkheid en medicatietrouw, dosering op geleide van receptorbinding, het gebruik van anticholinergica, toepassing van antipsychotische polyfarmacie en excessieve doseringen, het gebruik van criteria voor remissie en subjectief herstel, en het bepalen van het moment voor de keuze voor clozapine.