Kinderen van ouders met psychiatrische problemen: een preventieprioriteit
Kinderen van ouders met psychiatrische problemen (kopp) lopen een hoog risico om zelf ook psychiatrische problemen te krijgen. Longitudinale onderzoeken wijzen uit dat het risico om ernstige sociaalemotionele problemen te krijgen varieert van 41 tot wel 77% bij deze kinderen. Wanneer beide ouders een psychiatrische stoornis hebben, blijkt zelfs 66% van deze kinderen ooit in hun leven zelf een psychiatrische stoornis te krijgen.
De transgenerationele overdracht van psychiatrische problemen lijkt het resultaat te zijn van interacties tussen genetische, biologische, psychosociale en sociale factoren. Al vanaf de zwangerschap en geboorte hebben deze factoren hun invloed. Gedurende de laatste 15 tot 20 jaar hebben onderzoekers en praktijkwerkers over de hele wereld preventieve interventies ontwikkeld met als doel die transgenerationele overdracht te voorkomen. De interventies richten zich op verschillende risicofactoren en protectieve factoren die bij deze kinderen en in deze gezinnen aanwezig zijn. Sommige interventies richten zich op de (vroege) ouder-kindinteractie, andere richten zich op de kinderen zelf, weer andere interventies benaderen juist het gezin als geheel.
In deze presentatie wordt de huidige wetenschappelijke kennis betreffende risicofactoren en protectieve factoren die een rol spelen in de transgenerationele overdracht uiteengezet. Vervolgens wordt ingegaan op diverse ontwikkelingen, binnen en buiten Nederland, op het gebied van preventieve interventies bij kopp en effectiviteit hiervan. Tot slot volgt er een discussie over de prioriteit van preventie bij kopp, de investeringen die hiervoor nodig zijn in de toekomst en de rol van de ambulante en klinische geestelijke gezondheidszorg hierin.