The Emotionally Abused and Neglected Child. Identification, Assessment and Intervention. A Practice Handbook (2de druk)
Emotionele mishandeling en/of verwaarlozing kunnen desastreuze gevolgen hebben voor de lichamelijke, cognitieve en psychologische ontwikkeling van het kind. Hierover bestaat in onderzoeksliteratuur over kindermishandeling algemene consensus. In de praktijk evenwel blijkt deze specifieke vorm van kindermishandeling een van de moeilijkste vormen om te (h)erkennen en adequaat te behandelen. Waarschijnlijk hangt dit deels samen met het feit dat emotionele mishandeling, anders dan fysieke mishandeling, geen fysiek tastbare sporen achterlaat en het verband met ontwikkelingsinterferenties bij het kind niet altijd direct en eenduidig gelegd kan worden. Iwaniec, emeritus hoogleraar maatschappelijk werk aan de Queen's University Belfast, heeft jaren onderzoek gedaan op het gebied van emotionele mishandeling en verwaarlozing. Zo publiceerde zij eerder over de gevolgen van vroege emotionele verwaarlozing en in het bijzonder over het fenomeen failure to thrive. Met de uitgave van de tweede druk van The Emotionally Abused and Neglected Child heeft zij gepoogd om de actuele state-of-the-artkennis over de herkenning en de behandeling van slachtoffers van emotioneel geweld te bundelen in een handboek. The Emotionally Abused and Neglected Child bestaat uit zestien hoofdstukken die over vier thema's zijn verdeeld. Het eerste en inhoudelijk grootste deel ('Problem') gaat over definitie, historie en epidemiologie. Bij de begripsbepaling wordt qua setting niet alleen gekeken naar het voorkomen van emotionele mishandeling en verwaarlozing binnen de gezinssituatie, maar ook daarbuiten, zoals gepest worden op school. Ook worden in dit deel risico- en beschermingsfactoren behandeld en afgezet tegen concepten als kwetsbaarheid en veerkracht (resiliency). Het tweede deel ('Assessment') gaat over de beoordeling en vastlegging van emotionele mishandeling en verwaarlozing. Vanuit een multidimensionaal kader worden vragenlijsten en observatieschema's gepresenteerd voor het in kaart brengen van onder meer ouderschapskwaliteiten, kindbehoeften en gezinskenmerken. Deel drie ('Treatment and intervention') behandelt algemene behandelingsprincipes en specifieke interventiemethodes. In deel vier ('Legal and social work difficulties') ten slotte worden juridische aspecten aan de hand van praktijkvoorbeelden toegelicht. De auteur maakt hierbij gebruik van haar ervaringen als getuige-deskundige bij talloze straf- en civielrechtelijke zaken over emotioneel geweld tegen kinderen. In tegenstelling tot de emotionele inhoud is The Emotionally Abused and Neglected Child in een compacte afstandelijke stijl geschreven, wat het boek soms enigszins moeilijk toegankelijk maakt. Ook heeft Iwaniec zo veel over het onderwerp te vertellen dat zij in haar beschouwingen neigt naar het niet goed van elkaar scheiden van hoofd- en bijzaken. Ondanks deze punten van kritiek is The Emotionally Abused and Neglected Child aan te raden voor eenieder die geïnteresseerd is in deze materie. De mindere stijl wordt ruimschoots gecompenseerd door de inhoud.
M. Wiznitzer