Book review
Foetaal alcoholsyndroom, 'message in a bottle'
L. Overdijk
b-121
Alcoholconsumptie is legaal en sociaal geaccepteerd. Echter, de effecten op de foetus bij gebruik in de zwangerschap zijn minder bekend. Het Institute of Medicine rapporteerde in 1996 dat alcohol ernstigere neurologische stoornissen, somatische stoornissen en gedragsstoornissen veroorzaakt bij de foetus dan heroïne, cocaïne of cannabis. Van de door omgevingsfactoren veroorzaakte geboortedefecten en mentale retardatie noemde de World Health Organization (in 1999) het foetaal alcoholsyndroom (fas) de belangrijkste oorzaak. De Gezondheidsraad rapporteert dat 30-50% van de Nederlandse zwangere vrouwen alcohol drinkt. Ook laag alcoholgebruik veroorzaakt gedragsstoornissen bij de foetus. De ernst van de beschadiging wordt multifactorieel bepaald. In de meest uitgesproken gevallen ontstaat een goed te herkennen syndroom. Vaker is partiële schade aanwezig, daarom wordt nu gesproken van fetal alcohol spectrum disorders (fasd). Deze diagnose wordt gemakkelijk gemist. Over het voorkomen van fasd is veel onduidelijkheid, geschat wordt bij 3-5/1.000 geboorten. Bij fasd komen depressies, angststoornissen, gedragsstoornissen, aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit (adhd) en autisme frequent voor, ook bij afwezigheid van mentale retardatie. Er is een verhoogde kans op verslavingen en marginalisatie. Het stellen van de diagnose is van groot belang voor preventie, de onderkenning en de behandeling van psychiatrische en somatische stoornissen en het voorkomen van sociaal verval.