Cannabis Dependence. Its Nature, Consequences and Treatment
Dit boek geeft een overzicht van wat er bekend is over cannabisverslaving en over de effecten van de stof en de resultaten van behandelingen. Opvallend veel ruimte wordt besteed aan het fenomeen verslaving op zich: de auteurs betogen herhaaldelijk dat het echt bestaat en onderbouwen dat uitgebreid met historische, farmacologische, fysiologische en epidemiologische argumenten. In de rest van het boek vervaagt deze aandacht weer: ten aanzien van de effecten van de stof en de mogelijke behandelwijzen kan uit de literatuur geen onderscheid gemaakt worden tussen gebruik, misbruik en verslaving aan cannabis. Als de nadelige effecten worden besproken, valt op dat men als grootste nadeel het risico op chronische bronchitis noemt, over het negatieve effect op het cognitieve functioneren wordt heel vaag gedaan; het lijkt of de auteurs uit de beschikbare gegevens geen onderscheid hebben weten te maken tussen de niet-bewezen blijvende schade en de functiestoornissen tijdens het stoned zijn. Ook het risico op psychotische symptomen krijgt weinig nadruk. Het zou misschien wel kunnen, is de teneur van dat korte hoofdstukje. Informatie over diverse soorten cannabis, verschillen in sterkte en de farmaceutische mogelijkheden ontbreken. Meer dan de helft van het boek wordt besteed aan een aantal behandelmogelijkheden, zowel voor volwassenen als voor adolescenten. Motiverende technieken, cognitieve gedragstherapie, werken met beloningen, community reinforcement approach, en een vorm van psychotherapie die supportive-expressive wordt genoemd, passeren de revue. Als de werkzaamheid van sommige van deze methoden, zo goed en zo kwaad als dat gaat, wordt onderzocht, zijn de resultaten volgens de auteurs gematigd positief, maar er is weinig verschil in effect wat betreft de vermindering van het cannabisgebruik tussen de verschillende behandelmethoden, en de verschillen die er zijn neigen tot verdwijnen als de proefpersonen langer worden gevolgd. Interessant zijn de hoofdstukken over de marihuana check-up - en de adolescentenvariant, de teen cannabis check-up: een korte, simpele interventie, bedoeld voor niet-gemotiveerde cannabisgebruikers, met als oogmerk deze mensen ervan te overtuigen dat ze echt een probleem hebben. Erg succesvol lijkt het niet te zijn, men legt wel contacten met deze groep, maar met cannabisgebruik samenhangende problemen nemen niet duidelijk af. De auteurs zijn er op het irritante af op gebrand vooral heel duidelijk te maken dat cannabisverslaving een groot probleem is en dat heel dringend behandelingen noodzakelijk zijn. Als conclusies melden de auteurs dus dat cannabisverslaving echt bestaat, en dat zij veel voorkomt: bij twee tot vier procent van de cannabisgebruikers in de vs; en voor het geval dat niet serieus genoeg klinkt voegen ze eraan toe dat het dan dus gaat om vijftig tot tachtig personen per dag. Velen hebben hulp nodig bij het beëindigen ervan; volgens de auteurs althans, want uit het boek blijkt dat niet direct. De auteurs merken nog op dat het geringe aantal negatieve effecten van cannabis ertoe leidt dat patiënten niet zo snel gemotiveerd raken voor behandeling, en dat vinden ze spijtig, want er moet duidelijk hoe dan ook behandeld worden, of de gebruiker nu een probleem ervaart of niet.
E.A. Noorlander