The Body Never Lies. The Lingering Effects of Cruel Parenting (A. Jenkins, Vert.)
Het gebod 'eert uw vader en uw moeder' is verantwoordelijk voor veel ellende, aldus Alice Miller. Wanneer kinderen door hun ouders worden verwaarloosd of mishandeld, zullen zij vaak hun negatieve gevoelens onderdrukken om toch een goed beeld van hun ouders te kunnen handhaven. Hiervoor betalen zij echter de prijs van ziekte, omdat - in de woorden van Miller - 'het lichaam zich niets aantrekt van de morele wetten. Lichamelijke functies zoals ademhaling, bloedsomloop, spijsvertering reageren slechts op de emoties die we werkelijk voelen, niet op morele principes.' Alice Miller zegt uit eigen ervaring te spreken. Op grond daarvan schetst ze de kwalijke effecten van traditionele psychotherapie, waarin mensen de gelegenheid wordt onthouden hun mishandelende ouders te zien zoals ze werkelijk zijn om zo hun waarachtig gevoel te kunnen bereiken, maar in plaats daarvan worden ze teruggeworpen op een analyse van deze gevoelens als zouden het fantasieën zijn. Alice Miller heeft deze boodschap al in heel wat boeken uitgedragen. In dit boek illustreert zij haar overtuiging aan de hand van beknopte biografieën van tien bekende schrijvers, terwijl ze eindigt met een gefingeerd dagboek van een vrouw die lijdt aan anorexia nervosa. De boodschap van het dagboek is duidelijk: de eetstoornis is het gevolg van de geestelijke mishandeling door de ouders. Na een reeks onsuccesvolle conventionele behandelingen treft de vrouw een therapeut die haar dit laat ontdekken en haar helpt het besluit te nemen geheel met haar ouders te breken. Binnen het blikveld van Alice Miller komen geen goede, of zelfs maar 'good enough' ouders voor. Alle besproken ouders zijn mishandelaars. Wie op zoek gaat naar objectieve aanwijzingen voor deze overtuiging komt bedrogen uit. Alice Miller weet dingen zeker en zet feiten naar haar hand. Omdat de vader van Dostojewski wreed was voor zijn lijfeigenen, veronderstelt ze dat hij ook wel wreed tegen zijn zoon zal zijn geweest, al bestaan daarvoor geen aanwijzingen. Integendeel, wanneer Dostojewski in een van zijn brieven iets over zijn vader schrijft, is dat positief. Maar dat kan nooit zijn werkelijke gevoel zijn geweest, zo stelt Miller, omdat hij in brieven aan anderen vaak financiële steun vroeg en dat moet iets zeggen over een bedreigd gevoel als kind. Vervolgens heeft ze het over de 'traumatische jeugd' van Dostojewski, als verklaring voor diens vele epileptische aanvallen. Met wetenschap heeft het allemaal niets meer te maken. Er wordt gepreekt voor hen die al overtuigd zijn.
F. Boer