Een gat waar je hart zit. Eenzaamheid bij mensen met autisme
Dit is een bijzonder boek. De auteur heeft vanaf haar late adolescentie gekampt met gevoelens van anders dan anderen zijn, die zich vertaalden in een gevoel van diepe eenzaamheid. Het is een relaas van een zoektocht naar de aard van de problematiek die haar in haar ontplooiing belemmerde. Veel andere egodocumenten in de autismeliteratuur zijn autobiografische verslagen waarin de auteurs hun levenservaring met autisme vertellen. Baukje van Kesteren werd echter pas rond haar vijftigste gediagnosticeerd. Voor haar was de diagnose een bevrijding uit vertwijfeling, omdat zij een sluitende verklaring bood voor de verschijnselen waar zij al zo lang eenzaam mee rond liep. Daarvóór waren haar problemen geduid als gevolg van hoogbegaafdheid of 'hysterische karakterneurose', en werd zij behandeld voor eetstoornissen. Intussen maakte zij ook een tocht door spiritualiteit en zelfhulp door een kennismaking met 'Padwerk'. Toen zij voor het eerst kennismaakte met de aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit wilde zij weinig weten van het feit dat de stoornis veroorzaakt wordt door een afwijking in het functioneren van de hersenen. Zij zocht namelijk tevergeefs de oorzaak van haar problemen in vroegkinderlijke ervaringen die haar hardnekkige concentratieproblemen zouden kunnen verklaren. Deze diagnose bracht haar op het spoor van de Cursus in Wonderen. Via deze cursus leerde zij volwassenen met autisme kennen. Zij werd uiteindelijk adequaat gediagnosticeerd door het Groningse autismeteam dat zich met ontwikkelingsstoornissen op volwassen leeftijd bezighoudt. Een bevrijding - de stukken van de puzzel vielen op hun plaats. Na deze schets van haar persoonlijke ervaringen, legt zij het verband tussen haar autisme en haar ervaringen met peilloze eenzaamheid. In deel drie van het boek zoekt zij een antwoord. Deze tocht loopt via de reguliere psychiatrie. Het eerste hoofdstuk gaat over het Groningse Autisme Team Noord. Dan verkent zij de communicatieve aanpak zoals die op de Groningse Professor Grewelschool bedreven wordt. In twee excursies neemt zij ons mee naar het woonproject voor volwassenen met autisme in het Brabantse Reek en naar een antroposofisch kinderdagverblijf. De vragen rondom zingeving legt zij in interviews voor aan twee theologen, Reinders en Wind. Het boek wordt gelardeerd met persoonlijke gedichten. Een Gat waar je hart zit is een open en eerlijk relaas van een vrouw die dankzij de diagnose autisme vanaf haar vijftigste grip op, en begrip van haar leven heeft gekregen en die door een adequate begeleiding van haar primaire stoornis in grote mate is genezen van de comorbiditeit waar zij zo lang mee kampte.
R.J. van der Gaag