Walter van den Broek besprak in 2003 in dit tijdschrift de oorspronkelijke Engelse uitgave van dit zelfhulpboek uit 2001 (Van den Broek 2003; Williams 2001) en bepleitte een Nederlandse vertaling. Hij werd prompt door de uitgever benaderd en aan het werk gezet om het boek voor het Nederlandse taalgebied te redigeren. In zijn ten geleide stelt hij dat de werkwijze die in dit boek wordt gehanteerd toepasbaar is voor een brede doelgroep, variërend van depressieve patiënten in de huisartsenpraktijk tot opgenomen patiënten, die al dan niet met antidepressieve medicatie worden behandeld. Overigens wordt in het boek een voorbehoud gemaakt voor ernstig depressieve patiënten met een zeer slechte concentratie. Je moet ook wel even opletten, al bij de inhoudsopgave, hoe dit boek in elkaar zit: deel 1 en 2, punt 1 t/m 5, oefening 1 t/m 10. Hoor ik in de verte een depressieve zucht? Nu is het ook niet de bedoeling dat de depressieve patiënt zonder enige begeleiding deze cursus gaat doen, maar dat het boek een aanvulling vormt op een behandeling door een hulpverlener. Het boek is gebaseerd op cognitieve gedragstherapie, en geschreven door een psychiater met uitgebreide ervaring met deze therapie. Een Medline-search laat zien dat de auteur samen met anderen ook onderzoek heeft gedaan naar het effect van zelfhulp bij angst en depressie (zie bv. Anderson e.a. 2005; Richards e.a. 2003). Elk onderdeel van de cursus is ontwikkeld en getest in samenspraak met een multidisciplinair scala aan hulpverleners. Elk van de 10 oefeningen wordt in 1 tot 2 weken doorgewerkt, en aangeraden wordt om voor de gehele cursus 2 tot 3 maanden uit te trekken. De 5 onderscheiden aspecten van depressie zijn: (situationele, relationele en praktische) problemen; veranderde denkwijze; veranderd gedrag; veranderde lichamelijke gevoelens; en veranderde stemming. Elk aspect komt in 2 oefeningen aan de orde. Elke oefening bestaat uit verschillende onderdelen en bevat vragen, schema's, visuele analoge schalen, tabellen en figuren. Het is echt een werkboek, en ondanks de gedegen opzet vond ik het toch nogal wat concentratie, discipline, en doorzettingsvermogen vergen om er doorheen te komen. Maar het is ook niet de bedoeling om er snel doorheen te willen gaan. Hoe dan ook, als ik zou kiezen voor het inbouwen van zelfhulp in een behandeling, zou ik naast dit werkboek toch ook een meer traditioneel leesboek over depressies aanraden.

R.W. Kupka