Gezins-creatieve-therapie. Systeembeïnvloeding, ouderondersteuning
'Cross-over' is een typisch fenomeen uit onze postmoderne tijd: het zorgt voor creatieve vernieuwing op onder meer culinair, muzikaal en architecturaal vlak. Dit boek beschrijft hoe ook het therapeutische domein kan leren van twee verschillende disciplines: de gezinstherapie en de creatieve therapie. Het resultaat is inspirerend, soms ver-rassend, maar steeds interessant voor beide disciplines. De auteur is duidelijk iemand die zijn benadering concreet vanuit het werkveld heeft ontwikkeld, vanuit de vaststelling dat bij vele gezinnen taal een barrière vormde in de klassieke verbale therapie.Het boek bestaat uit vier delen. In deel I wordt het ontstaan en de ontwikkeling van de methode beschreven op een heel praktische wijze, aan de hand van herkenbare praktijkvoorbeelden. De benadering is erg pragmatisch - gericht op ouder-begeleiding in een duidelijke hier-en-nu-context.Deel II gaat in op de inspiratiebronnen van deze praktijk: de structurele en gedragsveranderende gezinstherapie, de experiëntiële systeemtherapie (Virginia Satir) en uiteraard de creatieve therapie. Verder zijn communicatietheorie en sociaal- cognitieve leertheorie belangrijk geweest. Deze meer theoretische hoofdstukken zijn nooit saai, omdat ze steeds de praktijk als uitgangspunt nemen. De basisfilosofie van de benadering komt heel duidelijk in de tekst naar voren: congruent, stap voor stap, positief, actiegericht, met aandacht voor keuze en verschil, aansluitend op de gezins-realiteit.Deel III staat nog meer stil bij de praktische uitvoering van de therapie: het geven van een 'beeldende opdracht' aan een gezin, het maken van een observatieverslag, het opstellen van werk-punten, het evalueren van de methode.Deel IV ten slotte richt zich op indicaties en contra-indicaties en op de inbreng van deze methode in de grotere organisatie en het totale behandelplan. Deze hoofdstukken zijn verdienstelijk, maar ook beperkt: ernstige psychiatrische problematiek als contra-indicatie opvatten lijkt mij meer een probleem van aanpassing en ervaring in deze setting dan een absoluut gegeven.Dit bescheiden boek is een aanrader zowel voor gezinstherapeuten, die hun creativiteit kunnen leren ontdekken in het therapeutische werk, als voor creatief therapeuten die hun context willen verbreden. Ook als de werkmethode niet onmiddellijk praktisch toegepast kan worden, werkt het lezen van dit boek enthousiasmerend en zet het aan tot nadenken over meer 'cross-over' met andere terreinen.
D.A.J. de Wachter