De artikelen uit de 16 katernen van de bestaande Leidraad Psychogeriatrie zijn met deze editie samengevoegd tot een samenhangend naslagwerk in twee delen (die afzonderlijk zijn te bestellen). In deel A, Scherper zien, gaat het om het herkennen van probleemgedrag - eerder dan van ziektebeelden - bij ouderen en de achtergronden van dat gedrag. Op begrijpelijke en herkenbare wijze wordt in 28 hoofdstukken geschreven over onder meer achterdocht, afasie, affectlabiliteit, agressie, angst, apathie, claimen, delirant gedrag, depressief gedrag, dwangmatig gedrag, neuromotorische stoornissen, ontremd gedrag en vergeetachtigheid bij ouderen. De hoofdstukken over slecht zien en slechthorendheid zijn welkome bijdragen die in de meeste naslagwerken nooit aan bod komen. Scherper zien biedt een goede leidraad om probleemgedrag bij ouderen te herkennen, te benoemen en te signaleren. Daarnaast wordt ook voldoende stilgestaan bij het betekenisniveau van dit gedrag. Een alternatieve titel voor dit deel is dan ook Scherper zien en beter begrijpen. Deel B/C is getiteld Beter doen, meer weten. Deel B (Beter doen) gaat over diagnostiek en behandeling

en telt 23 hoofdstukken. Hier wordt ingegaan op verschillende methoden van onderzoek naar en behandelmogelijkheden van probleemgedrag bij ouderen. De hoofdmoot van de besproken behandelingen gaat over gedragsmatig behandelen aan de hand van gedragsobservatieschalen. Het systeemtherapeutische en psychodynamische kader komt jammer genoeg in veel mindere mate aan bod. En het amper 15 pagina's tellende hoofdstuk over de psychofarmaca (hoofdstuk 20) moet mijns inziens inhoudelijk dringend opnieuw worden bewerkt. De werking, maar vooral de bijwerkingen van psychofarmaca bij ouderen moeten een belangrijker plaats krijgen in dit naslagwerk. De 11 hoofdstukken in deel C (Meer weten) bevatten een theoretische onderbouwing van enkele belangrijke thema's in de ouderenzorg, zoals ethiek, beleving van het verouderen en de emancipatie van zorgverleners. Bemoeizorg was een van de thema's die ik hier miste. Hoofdstuk 25, dat gaat over de behandeling van dementie, lijkt mij meer op zijn plaats in deel B, dat gaat over behandelingen. Hoofdstuk 33 ('Het wankel evenwicht') lijkt mij dan weer een gemiste kans om haalbare preventieve strategieën in de geestelijke gezondheidszorg voor ouderen uit te werken en toe te lichten. Al met al zijn de artikelen in deze uitgave disciplineoverstijgend en bieden ze een brede kijk op de problematiek van de oudere. Met deze uitgave proberen de auteurs het multidisciplinaire karakter van het werkveld te promoten, waarmee inzicht ontstaat in, en een overzicht van, de complexiteit die inherent is aan het werken met ouderen. Het betekent een bijdrage aan de noodzakelijke beeldvorming van een boeiend werkveld. De auteurs zijn er inderdaad in geslaagd specifieke kennis en expertise over te dragen zonder te vervallen in vakjargon. Heel veel uit de praktijk gegrepen goed uitgewerkte voorbeelden maken het geheel vlot leesbaar. Dit maakt Leidraad psychogeriatrie tot een samenhangende populair-wetenschappelijke uitgave, die bovendien een democratisch prijskaartje draagt. Voor verdere, meer diepgaande studie van ieder onderwerp wordt de lezer verwezen naar de beperkte (doch gerichte) aanbevolen literatuur die volgt op de samenvatting in het begin van elk hoofdstuk.