Prevention: what works with children and adolescents? A critical review of Psychological Prevention Programmes for Children, Adolescents and their Families
Er zijn in de afgelopen jaren talloze preventieprogramma's ontwikkeld voor verschillende groepen van kwetsbare kinderen en jeugdigen. Te denken valt onder meer aan pestprotocollen, voorlichtingscampagnes over de risico's van alcohol en drugs en de eerste opvang en screening van slachtoffers van geweld. Hoewel het belang van preventie niet ter discussie staat, staat daar tegenover dat relatief weinig bekend is over de evidence-based effectiviteit van de meeste toegepaste preventieve interventies. Met de publicatie van Prevention: what works with children and adolescents? beoogt de psycholoog Carr een belangrijke bijdrage te leveren aan het in kaart brengen van specifieke preventieprogramma's, die bestemd zijn voor specifieke doelgroepen en waarvan de effectiviteit is bewezen op grond van robuust empirisch onderzoek. Het boek, waaraan negentien auteurs hebben meegewerkt, is in feite de neerslag van een uitgebreide literatuurstudie van relevante Engelstalige publicaties over dit onderwerp, betreffende de periode 1977-2000. Op basis van tevoren gestelde me-thodologische selectiecriteria zijn ruim 200 onder-zoeken naar preventie, met meer dan 70.000 deel-nemende kinderen en jeugdigen, uit de literatuur gefilterd. Deze 200 onderzoeken vormen de data-base voor dit boek. Vijftien (heterogene) probleemgebieden komen aan bod. Het gaat hierbij zowel om kinderen en jeugdigen met somatische aandoeningen en handicaps (astma, diabetes, blindheid, doofheid, laag geboortegewicht), getraumatiseerde kinderen (verwaarlozing, mishandeling, seksueel misbruik), kinderen met een cognitieve handicap en kinderen met autisme. Elk van de 15 probleemgebieden wordt steeds in een apart hoofdstuk behandeld. Het boek wordt gekenmerkt door een strakke en systematische structuur. Per hoofdstuk wordt steeds een beschrijving gegeven van de aard van de handicap van het kind, de kans op het voorkomen van psychologische problemen en aanpassingsproblemen, en het effect van specifieke preventieprogramma's. Tevens worden in overzichtstabellen de onderzoeken weergegeven die ten grondslag liggen aan de uiteindelijke conclusies en aanbevelingen. Zeer informatief ten slotte zijn de referenties aan het eind van elk hoofdstuk, waarbij een overzicht wordt gegeven van de in de onderzoeken toegepaste diagnostische (meet)instrumenten (as-sessment resources) en ook van de toegepaste preven-tieve interventies (intervention resources). Het boek van Carr is een mooi naslagwerk voor eenieder die geïnteresseerd is in preventie-programma's voor kwetsbare groepen kinderen en jeugdigen. Prevention: what works with children and adolescents? is zo origineel van opzet, zo consistent qua uitwerking en tegelijkertijd zo informatief, dat ik het zelf had willen bedenken en schrijven.
M. Wiznitzer