Catatonia. A Clinician's guide to diagnosis and treatment
Het syndroom katatonie kent een ware comeback in de psychiatrische literatuur. Getuigen hiervan zijn het recente artikel van Taylor & Fink (2003) en dit boek. In de literatuur bestaat er een nosologische verwarring over het begrip katatonie. Het uitgangspunt van de auteurs van dit boek is dat er voldoende argumenten zijn om een volwaardige aparte plek te creëren voor katatonie in het dsm-classificatiesysteem. Vanuit deze visie trachten zij dan ook om de symptomatologie, de diagnostiek en de behandeling van katatonie te verduidelijken. Er wordt tevens een beknopt hoofdstuk gewijd aan de neurobiologische achtergrond. De theoretische beschouwingen worden geïllustreerd aan de hand van talrijke gevalsbeschrijvingen en overzichtstabellen. De vooropgestelde doelstellingen worden ons inziens volledig bereikt. Het resultaat is een uniek en vernieuwend werk, dat goed gestructureerd en helder geschreven is.
Toch zijn er een aantal kritiekpunten en bezwaren. Fink & Taylor hanteren een brede definitie van katatonie. Ze stellen dat katatonie een 'final common pathway' is en ze beschouwen diverse syndromen, zoals het serotonerge syndroom, delirious mania en het maligne neurolepticasyndroom als subtypes van katatonie. De juiste pathogenese van katatonie is echter niet bekend. Andere hypothesen die wel vertrekken vanuit een theoretisch model, zoals die van Northoff (2002), worden niet vermeld. De grote nood aan gecontroleerde gerandomiseerde onderzoeken over psychofarmaca en katatonie wordt door de auteurs te weinig onderkend. Tot slot wordt er in het boek geen op de huidige wetenschappelijke evidentie gebaseerde beslisboom gegeven over de behandeling van katatonie.
Wat de lay-out betreft: het boek is mooi afgewerkt met een harde verzilverde kaft. Een nadeel is de hoge prijs van het boek.
Dit is een uniek en verhelderend boek, dat zeer bruikbaar is in de psychiatrische en neurologische praktijk en dat een belangrijke aanwinst is voor de psychiatrische literatuur. Het is ook een goede inleiding voor eenieder die zich wil verdiepen in katatonie. De grootste verdienste van de auteurs is dat ze katatonie een nieuwe plaats geven in de psychiatrische nosologie. Dit zal wellicht de diagnostiek en de behandeling van katatonie ten goede komen en het wetenschappelijk onderzoek binnen dit domein bevorderen.
F. Van Den Eede, B. Sabbe