Schizophrenia revealed. From neurons to social interactions
Michael Foster Green is hoogleraar aan het Department of psychiatry and biobehavioral sciences van de universiteit van Los Angeles en schreef dit boek uitdrukkelijk voor een breed publiek van zowel professionelen als familieleden, met het doel hen op de hoogte te brengen van de stand van zaken van het onderzoek over schizofrenie.
In zeven hoofdstukken worden achtereenvolgens behandeld: klinische kenmerken, schizofrenie als neuro-ontwikkelingsstoornis, genetica, neurocognitieve stoornissen, beeldvormend onderzoek, behandeling en prognose, gezien in het licht van revalidatie- en rehabilitatieprogramma's. De auteur vertrekt duidelijk vanuit de thans overheersende biologische en cognitief-psychologische visie op schizofrenie. Een aantal aspecten komen echter minder aan bod, zoals de historische ontwikkeling van het schizofrenieconcept, de epidemiologie, de neurochemie en de neurofysiologie. Dat in dit denkkader met geen woord gerept wordt over de psychodynamische aspecten zal weinigen verwonderen. De symptomatologie wordt echter ook wat rudimentair besproken en de klassieke klinische indeling wordt zelfs niet vermeld, vermoedelijk omdat de auteur dit weinig relevant vindt.
Het centrale concept is dat schizofrenie tegelijkertijd een neuro-ontwikkelingsstoornis - beinvloed door prenatale en genetische factoren - en een progressieve hersenaandoening is, met als gevolg abnormale neuronale verbindingen, wat leidt tot het klinische beeld tijdens de adolescentie. Dit kan verklaard worden ofwel doordat de prefrontale cortex dan tot volledige ontwikkeling komt, ofwel doordat hormonale factoren invloed uitoefenen. Het boek eindigt met een eerder optimistische noot in het licht van deze nieuwe kennis.
De auteur slaagt erin deze moeilijke materie op een vrij eenvoudige wijze uit te leggen, zelfs in een wat journalistieke stijl - maar dan in de gunstige zin van het woord - zonder dat het wetenschappelijk gehalte verloren gaat. Dit is tegenwoordig wel een zeldzame verdienste. Vele vulgariserende overzichtsartikelen of brochures over schizofrenie zijn vaak overdreven vereenvoudigd, zodat de meer geïnteresseerde lezer niet aan zijn trekken komt. In dit boek daarentegen wordt een voldoende wetenschappelijk niveau gehandhaafd. De bibliografie is zelfs uitgebreid en bevat vele van de belangrijkste publicaties. Ook is er zowel een personenindex als een zakenindex aanwezig. Het zou zelfs aan te bevelen zijn dit boek in het Nederlands te vertalen om ook hier een breed publiek te bereiken.
I.V.H. Wolfs