Vanuit mijn persoonlijke interesse voor muziek triggerde de titel van dit boek me ten zeerste. Ik keek dus uit naar het moment waarop mijn recensie-exemplaar in de bus zou vallen. En vallen deed het. Met ongeveer 1,5 kg en 835 pagina’s is een stevige brievenbus nodig. Al meteen duidelijk, dit is geen boek voor softies. De hoofdtoon is de harde wetenschap.

Na een inleiding rondom meer culturele contextelementen duikt het boek diep in de neurologie en neurofysiologie. Allereerst een uitgebreide sectie over de verschillende aspecten betrokken bij het verwerken van muziek in het menselijke brein. De inzichten zijn hier up-to-date uitgewerkt, gaande van cerebrale organisatie tot netwerkneurowetenschappen. Daarna focussen verschillende hoofdstukken op de neuronale responsen op muziek: cognitief, affectief en in het bijzonder ook talig.

De volgende sectie belicht aspecten die aan de basis liggen van muzikaliteit en factoren die aan bod komen tijdens muziekuitvoering.

Een belangrijke sectie presenteert hoofdstukken die de rol van muziek vanuit een ontwikkelingsperspectief bekijken. Zo wordt de invloed bekeken van muziek bij de vroege taalontwikkeling én is er ook een interessant hoofdstuk over muziek en het ouder wordende brein.

Tot slot is een sectie gewijd aan de therapeutische mogelijkheden. Hier richten de hoofdstukken zich volledig op neurologische doelen; sensorimotore en spraakrehabilitatie en cognitieve stoornissen. Slechts één hoofdstuk verwijst naar psychiatrie: een mooi stuk over kinderen met autisme met buitengewone muzikale talenten.

Samengevat, een echt handboek, dus geen leesboek. Verwacht geen prettige literatuur over dit onderwerp zoals geboden door Oliver Sacks (Musicophilia), Erik Scherder (Singing in the brain) of Daniel J. Levitin (This is your brain on music). Wel een zeer degelijk wetenschappelijk naslagwerk. De focus is duidelijk de neurologie. Voor psychiaters en andere klinisch therapeuten lijkt me dit een brug te ver. Maar af en toe iets erin opzoeken… en daarna wat verder muziek spelen is best wel aangenaam in deze lockdowntijden.

G. Dom, psychiater, Boechout