Goede zorg voor mensen met psychiatrische aandoeningen vraagt om een netwerk van formele en informele hulp en ondersteuning. Samenwerking is daarbij onontbeerlijk en noodzaakt de ggz om de kloof met het sociale domein te dichten.

In de ggz is het zorgafstemmingsgesprek (zag) ontwikkeld om de samenwerking tussen de patiënt, het ambulante team, het klinische team, andere betrokken professionals en naasten te optimaliseren met het oog op goede aansluiting van zorg bij een opname. Het zag staat centraal in dit boek, aangezien het een goede vorm van samenwerking betreft binnen de ggz.

Voordat zij het zag in detail beschrijven, gaan de auteurs in op de organisatie en de visie binnen zowel de hedendaagse ggz als in het sociale domein. Zij tonen zich meesters in het beschrijven van deze domeinen en blijken goed op de hoogte van praktijk en literatuur. Dus iedere psychiater die zich niet geheel vertrouwd voelt met het sociale domein raad ik aan dit boek te lezen. Ook de beschrijving van de ggz is waarschijnlijk voor vele collega’s lezenswaardig.

Het zag, ontwikkeld bij ggz Noord-Holland-Noord, wordt adequaat beschreven. Auteurs geven daarnaast een goed uitgewerkte methodiek om het zag te evalueren, ontleend aan het participatief actieonderzoek. Handig voor alle professionals in de zorg. Ik vind wel dat bij dit onderdeel de samenwerking met het sociale domein er wat bekaaid afkomt: hoe we de zorgafstemming tussen medisch en sociaal domein kunnen vormgeven, komt niet aan bod. Wat dat betreft wordt de ondertitel van het boek nog niet waargemaakt. Er is dus werk aan de winkel om ook de intersectorale samenwerking goed vorm te geven en te evalueren.

Het boek besluit met de inspirerende toekomstvisie van de ‘Nieuwe ggz’. Deze vraagt om reflectie op wat ons als psychiaters tot experts maakt. De kennisdeskundigheid verdwijnt nu iedere burger toegang heeft tot dezelfde kennis. Dit geeft een verschuiving van hiërarchische deskundige-patiëntrelatie naar een horizontale deskundigheidsrelatie.

De kracht van het boek is dat het bijdraagt aan de verbinding tussen patiënten, naasten en professionals in zowel de ggz als het sociale domein. Een belangrijke boodschap is dat het zag-model zich goed leent voor adaptatie. Een wellicht nog belangrijker boodschap is dat het helpt als de verschillende partijen simpelweg bij elkaar binnen kunnen lopen en aan tafel zitten, of staan natuurlijk.