Hart en ziel: Een chirurg en een psychiater over hun enerverend vak
Dit boek bestaat uit een verzameling columns van Remco Dijkstra (psychiater) en Martijn Möllers (chirurg), die eerder gepubliceerd waren in het Friesch Dagblad. Afwisselend komen de twee auteurs aan bod; ogenschijnlijk geven zij onafhankelijk van elkaar hun visie en mijmeringen over hun vak. Ogenschijnlijk, want hoewel op het eerste gezicht deze twee disciplines van de geneeskunde weinig met elkaar te maken hebben, beschrijven de twee auteurs vaak dezelfde situaties, inzichten en problematiek. De keuze van de redactie om juist columns over hetzelfde thema achter elkaar te plaatsen maakt duidelijk dat de gelijkenissen veel groter zijn dan de verschillen. Waar de onderlinge competitie in de geneeskunde deze verschillen benadrukt, met als doelstelling vaak de eigen discipline voorop te stellen, lijkt de kracht van beide disciplines juist uit die kleine complementaire verschillen te bestaan. Wat er soms nog ontbreken in de zorg zijn juist de samenwerking en communicatie.
Waar sommige columns over beroepstrots gaan en de lof zingen over de respectievelijke disciplines (welgemeende beroepstrots en geen platvloerse reclame), zijn er ook columns waar de kritiek niet mals is; rechttoe rechtaan is deze niet altijd, eerder wat omfloerst. Er zijn daarentegen weinig onderwerpen die de auteurs schuwen, zoals isolatiecellen in de psychiatrie, kortzichtige chirurgen of ontduiken van verantwoordelijkheden. Deze situaties beschrijven ze niet uitsluitend in een polemische bui en een boodschap van hoop en integriteit blijft vooropstaan. Kortom: de realiteit wordt niet verbloemd, maar blijft wel de realiteit.
Deze verzamelde columns waren aangenaam om te lezen, maar hebben me zelf als arts weinig doen nadenken: het zijn voornamelijk situaties, bedenkingen en dilemma’s die de meeste artsen meegemaakt hebben en een column is wat kort om echt bij te dragen tot een verdere stap in het denkproces hierover.
Voor niet-medici is het boek misschien een ontluisterende inkijk in het hoofd van de arts. Daaruit kan blijken dat artsen ook maar mensen zijn, die misschien een unieke baan uitoefenen en daarbij een unieke invloed en inkijk hebben op het leven van anderen; maar het blijft mensenwerk uitgevoerd door doodnormale mensen met twijfels en onzekerheden. Maar misschien mogen ze die nu steeds meer laten zien, wat deze columns dan ook mooi doen.
T. Pattyn, psychiater in opleiding, Wilrijk