Psycho-oncology
De behandeling van kanker evolueert en biedt betere resultaten. De ziekte kan bij veel patiënten curatief behandeld worden of teruggedrongen worden tot een chronische conditie. Meer patiënten ‘overleven’ aldus de ziekte, maar niet steeds zonder blijvende lichamelijke klachten en belangrijk: niet zonder psychisch lijden.
De psycho-oncologie is een integratieve discipline in volle ontwikkeling, die gegroeid is vanuit de psychosomatische geneeskunde en die vertegenwoordigd wordt door onder andere een internationale vereniging en een wetenschappelijk tijdschrift (Psycho-oncology). Dr. Wise e.a. vonden het dan ook zinvol om in een boek te voorzien dat de verschillende aspecten van deze discipline beschrijft, met bijzondere aandacht voor de psychologische dimensie van de zorgrelatie in de klinische praktijk.
Het boek is samengesteld als een reader bestaande uit 12 hoofdstukken, die geschreven zijn door een internationaal gezelschap van experts in dit domein. Het boek vormt een coherent geheel, hoewel elk hoofdstuk ook apart gelezen kan worden. Er worden verscheidene onderwerpen besproken, waaronder: de psychopathologische reacties op ziekte, de communicatie en de impact op het gezinssysteem; de klinische aandachtspunten en bijzonderheden, zoals het verschil tussen depressie en demoralisatie, het psychometrisch onderzoek (distress en depressie; kwaliteit van leven) en de genetische counseling; de specifieke psychofarmacologische aspecten; de mogelijke psychotherapeutische interventies vanuit verschillende invalshoeken, met bijzondere aandacht voor de existentiële aspecten van het naderende levenseinde; en tot slot: de nieuwe ontwikkelingen en de internationale richtlijnen.
Elk hoofdstuk wordt op een systematische wijze afgesloten met key clinical points voor de lezer. Een belangrijke meerwaarde van dit zeer degelijke boek is de sterke gerichtheid op de zorgrelatie vanuit een humanistisch perspectief, met ook interessante casuïstiek.
Er zijn slechts enkele minpunten. Het hoofdstuk over de psychofarmacologie gaat uit van een dimensioneel perspectief, maar biedt al bij al te weinig handvatten voor de clinicus. Een systematisch literatuuronderzoek met vervolgens concrete richtlijnen had een beter alternatief kunnen zijn. De lay-out is verzorgd, maar meer figuren (in kleur) zijn welkom.
Als conclusie kunnen we stellen dat dit boek zijn doelstelling met glans behaalt. We kunnen het in het bijzonder aanbevelen aan psychiaters en psychologen die werkzaam zijn in een algemeen ziekenhuis. Ook kunnen we het aanbevelen aan huisartsen en aan medisch specialisten die regelmatig patiënten behandelen die aan kanker lijden, in de eerste plaats de oncologen natuurlijk.
F. Van Den Eede, V. Callebaut