Angst. Origins of anxiety and depression
Kabbelende, leuke psychiatrische vakantieliteratuur. Ideaal te genieten in de schaduw, naast het zwembad met een drankje. Niet te hard nadenken, toch het gevoel ‘zinvol’ bezig te zijn en vrijblijvend speculeren over de evolutionaire betekenis van angst- en depressieve syndromen. De schrijfstijl is navenant. Vlot geschreven, humoristisch-spelend taalgebruik, citaten uit poëzie, literatuur en muzieksongs en eenvoudig-leuke cartoons. Voor wie? Voor iedereen, dus ook psychiaters!
Psychiater Jeffrey Kahn gaat uit van zijn centrale hypothese dat angst en depressie geëvolueerd zijn vanuit instincten die voor onze voorouders nuttig waren in hun sociaal functioneren. Enkele voorbeelden. Paniekstoornis is oorspronkelijk bedoeld om mensen dicht bij huis te houden. Sociale angst maakt dat mensen zich beter in de hiërarchie van de groep invoegen en garandeert zo evenwicht en vrede. Ook een functie trouwens van atypische depressie, waarbij de kenmerkende gevoeligheid voor afwijzing mensen helpt om zich te conformeren aan de normen én confrontatie met mogelijke vijandigheden binnen de groep te vermijden.
Kahn onderbouwt zijn kleurrijke stellingen met, beperkte, wetenschappelijke literatuur en vooral veel citaten uit de culturele wereld (literatuur, muziek). Dat is meteen ook de zwakte van het boek. Geen gedegen, kritische uitbouw van de evolutionaire psychiatrie en weinig diepgaande onderbouwing. Blijft dus de vraag: kloppen al deze mooie speculaties wel? Een vraag die de auteur niet echt wil antwoorden. En eerlijk gezegd, de lezer ook niet. Het kabbelt fijn voort, leuke flitsen en voor iedereen duidelijk dat het vrijblijvende gedachtegangen betreft.
Samenvattend: til er niet te zwaar aan, maar wel een aangenaam tijdverdrijf.
G. Dom