achtergrond Nieuwe benaderingen zijn nodig voor de behandeling van karakteristieke symptomen van schizofrenie, zoals hallucinaties en negatieve symptomen. Non-invasieve hersenstimulatie kan hieraan bijdragen.
doel Bespreking van de huidige stand van zaken wat betreft de effectiviteit en veiligheid van repetitieve transcraniële magnetische stimulatie (rtms) en transcraniële gelijkstroomstimulatie (tdcs) voor auditieve verbale hallucinaties en negatieve symptomen.
methode Narratieve review en bespreking van recente meta-analyses en analyse van relevante factoren.
resultaten Gemiddeld werd een significant effect van rtms gevonden ten opzichte van shamstimulatie op zowel hallucinaties als negatieve symptomen. Niettemin waren de resultaten van de studies wisselend en waren er ook studies waarin men geen verbetering rapporteerde. Er zijn aanwijzingen voor voorspellende factoren voor succes (zoals leeftijd en afstand tussen schedel en cortex). Voor tdcs was er slechts een handvol studies, vooralsnog zonder duidelijk effect.
conclusie Er is redelijke evidentie voor de effectiviteit van rtms bij hallucinaties en voor negatieve symptomen zijn wisselende resultaten gevonden. Er zijn onvoldoende studies om een conclusie te trekken over de effectiviteit van tdcs. Beide methodes zijn veilig en nagenoeg vrij van bijwerkingen.