achtergrond Onderzoekers die de relatie tussen hoop en mentale gezondheid in kaart trachten te brengen kampen met een gebrek aan een inhoudelijk begrip van ‘hoop’. Dat is een gemis. Ervaringen van wanhoop binnen een depressie lijken namelijk te ontsnappen aan ons alledaags verstaan van hoop en hopeloosheid. Hoe kan men deze wanhoop begrijpen en herkennen?
doel Depressie beschrijven vanuit een fenomenologische uitwerking van het begrip ‘hoop’ en nagaan hoe dit inzicht zich verhoudt tot onze huidige definitie van depressie als stemmingsstoornis en tot het klinisch werkveld.
resultaten Existentiële hoop komt spontaan tot leven in de waargenomen wereld en door de relatie met betekenisvolle anderen. Een belangrijk deel van de beleving van een depressie kan teruggebracht worden op het verlies ervan. Depressieve wanhoop is verbonden met een radicaal gewijzigde ervaringsstructuur die ontbreekt bij demoralisatie; dit pleit voor een herinterpretatie van depressie als ‘afstemmingsstoornis’. Existentiële hoop herleeft wanneer men in de therapeutische relatie een nieuwe gevoeligheid voor mogelijkheden kan ontwikkelen.
conclusie Existentiële hoop geeft niet alleen de beleving van een depressie, maar tevens de mogelijkheid tot herstel een nieuwe conceptuele onderbouw.