De toekomst van de psychiatrie en de psychiater van de toekomst
achtergrond Het opleidingscurriculum is aan herziening toe. Om de vraag te beantwoorden hoe in de toekomst het profiel van de psychiater eruit komt te zien, moet eerst de vraag worden beantwoord hoe de toekomst van de psychiatrie eruit zal zien.
doel Een impressie geven van inhoudelijke ontwikkelingen in de psychiatrie en de organisatie van de zorg, om te komen tot een aanzet voor een nieuwe profielschets.
methode De recente geschiedenis van de psychiatrie en haar huidige positionering in de maatschappij als uitgangspunt nemen om te komen tot een visieontwikkeling op de toekomst.
resultaten 1. De psychiatrie moet op zoek gaan naar een integratief medisch-antropologische theorie, wil ze de verwarring over normaliteit en abnormaliteit kunnen opheffen. 2. Inhoudgedreven moreel leiderschap is nodig om te voorkomen dat de psychiatrie zich door hypes laat verleiden. 3. Het stilzwijgende sociale contract tussen medische professie en maatschappij is steeds meer onder druk komen te staan. Beide partijen zijn elkaar gaan wantrouwen. De psychiaters zijn aan zet om het vertrouwen te herwinnen. 4. Wil de psychiatrische zorg betaalbaar blijven dan moet de huidige organisatie van de zorg op de schop. De psychiatrie wordt een netwerkpsychiatrie. 5. Psychiaters gaan werken in een netwerk van hulpverleners waarin de patiƫnt de regie heeft. Het up-to-date houden van psychotherapeutische vaardigheden is daarvoor een absolute vereiste. 6. In de opleiding is meer aandacht vereist voor de professionalisering van het vak, voor een duurzame inzetbaarheid van de psychiater als mens, voor de geschiedenis van de psychiatrie en haar maatschappelijke context; voor strategisch beleid en maatschappelijk engagement; en tot slot voor conceptueel denken (filosofie).
conclusie Er is dringend behoefte aan een nieuwe profielschets. De toekomstig psychiater is breed opgeleid, conceptueel, activistisch, maatschappelijk betrokken, en expert in het behandelen van patiƫnten met complexe psychische aandoeningen in uiteenlopende settings.