Met veel verwachting las ik enkele jaren geleden de eerste editie van dit tekstboek. Toen bleef ik wat ontgoocheld achter. Het toenmalige boek was vooral opgevat als een handboek psychiatrie met een (klassieke) focus op de verschillende stoornissen. Het evolutionaire aspect bleek telkens een kort, soms interessant, addendum per specifieke stoornis. Grote denklijnen en principes die het vakgebied van evolutionaire psychiatrie zo boeiend kunnen maken, ontbraken echter. Benieuwd dus naar de vernieuwde tweede druk, acht jaar na de eerste.

Globaal is het concept van het boek niet veranderd. Echter, deze editie is rijker en uitgebreider dan de eerste wat betreft de focus op het evolutionaire aspect. Vooral het eerste deel is uitgebreid en erg informatief. Hier wordt een breder theoretisch kader geboden betreffende de principes van evolutionaire psychopathologie, hersenontwikkeling en veranderingen in levenspatronen in de ontwikkeling van de mensheid. Dit deel is veruit het interessantste uit deze editie en wil ik warm aanbevelen.

Het tweede, grootste, deel van het boek grijpt terug naar het oude format. In veertien hoofdstukken wordt er stilgestaan bij telkens één stoornis, zoals beschreven in de dsm-iv. Symptomen, epidemiologie, etiologie, neurobiologie en behandeling komen telkens aan de orde en zijn op zich goed en actueel onderbouwd. Men vindt bijvoorbeeld verwijzingen naar recente richtlijnen. Maar wat eigenlijk de hoofdmoot zou moeten zijn, een evolutionaire visie op de betreffende stoornis, maakt telkens slechts een heel klein deel uit van het respectievelijke hoofdstuk.

Het kortste, derde, deel ten slotte richt zich op een beperkt aantal specifieke onderwerpen: suïcide, forensische aspecten (onder meer aspecten van agressie en vrije wil), psychotherapie en farmacotherapie. Vooral de twee laatste hoofdstukken geven geen echte toegevoegde waarde.

Samenvattend: een duidelijk verbeterde editie vergeleken met de eerste. Het boek (of delen eruit) kan zeker gebruikt worden binnen het kader van de opleiding. Het is informatief, zeker voor de lezer die minder bekend is met de evolutionaire zienswijzen. Het nadeel is de relatieve focus op de huidige stand van wetenschap betreffende de verschillende stoornissen versus de beperktere evolutionaire informatie. Maar ‘elk nadeel heb zijn voordeel’: als je het boek doorleest, heb je meteen weer eens een opfrissing van je actuele psychiatrische kennis. Als bonus leer je dan nog heel wat over evolutionaire psychiatrie.

G. Dom, psychiater, Boechout