The intential brain
Dit Engelstalige boek is een uitgebreide verhandeling over (neuro-)psychiatrie door de eeuwen heen. Per hoofdstuk beschrijft Trimble gedetailleerd hoe de gangbare opvattingen waren over (neuro)psychiatrische stoornissen. Hij begint bij de prehistorie, om vervolgens via o.a. de klassieke oudheid, de middeleeuwen, de renaissance, de verlichting, romanticisme en het fin de siècle uit te komen in de 20ste eeuw. De auteur stelt impliciet dat de ziektebeelden waar men mee te maken kreeg niet wezenlijk verschilden van de ziektebeelden die heden de psychiater (en de neuroloog) te zien krijgen. Enkel de manier waarop ziektebeelden werden uitgelegd, is aan verandering onderhevig.
Enkele kenmerkende kenteringen hierbij zijn de overgang van het theoretisch denken naar het empi-risch onderzoeken (denk aan de eerste anatomen die een sectie verrichtten), de dominantie van de kerk in de middeleeuwen, het kartesiaans dualisme (door de auteur gezien als de wortel van de scheiding tussen neurologie en psychiatrie) en het opkomen van moderne neurowetenschappen. Inherent aan deze benadering is dat er in het boek zowel geschiedkundige, maatschappelijke, filosofische als gedragsmatige en neurowetenschappelijke perspectieven worden beschreven.
Het boek is te gedetailleerd om een uitputtende opsomming te geven van de inhoud. Dit is naar mijn idee zowel de kracht als de zwakte van het boek. Door de grote informatiedichtheid is het bepaald geen pageturner. Het is eerder een boek voor op het nachtkastje waar je elke dag een paar bladzijdes in leest. Echter, ook indien je het boek ‘diagonaal’ doorleest, geeft het een zeer goede inkijk in het denken over hersenen, gedrag en de (neuro-)psychiatrie door de eeuwen heen. Ik zou het daarom iedereen met interesse voor de neurowetenschappen zeer aanbevelen. Het plaatst de huidige kennis namelijk in een veel bredere context. Dit is onder andere de reden voor mij om het woord ‘neuro’ tussen haakjes te vermelden als (neuro)psychiatrie; uit het boek blijkt namelijk dat tot zeer recent alle psychiatrie ook ‘neuro’ was.
B. Bus, psychiater, NAH, Boekel