Behandeling van patiënten met een verslaving is uitdagend; huisartsen en seh-artsen worstelen met de behandeling van hun ernstige medische en psychiatrische comorbiditeit en hebben wellicht de consultatie van de gespecialiseerde verslavingszorg nodig.

Dit Engelstalige boek is samengesteld door specialisten in psychiatrie en verslavingsgeneeskunde. In mijn optiek hebben zij op een simpele manier de essenties van practice-based verslavingsbehandeling beschreven, ondersteund door het resultaat van recente onderzoeken uitgevoerd in het veld van de verslavingszorg.

Het boek beschrijft in het algemeen hoe een arts bij verslaving diagnostiek en behandeling kan uitvoeren. Het boek begint met een korte beschouwing van de algemene neurobiologische aspecten van verslaving. Daarna volgt een inzichtgevende opsomming van de indicaties voor drugsscreening. Ik ben van mening dat dit een eyeopener kan zijn voor artsen in ziekenhuissettingen om altijd het effect van drugsgebruik in overweging te nemen bij het stellen van de differentiaaldiagnose gerelateerd aan somatische en psychiatrische toestandsbeelden.

Het boek gaat verder met schetsen van diagnostische criteria per middel van afhankelijkheid, klinisch volgens de dsm-5, toxicologische en farmacodynamische aspecten, de klinische presentaties van intoxicatie- en onttrekkingssymptomen. In aanvulling op de klassieke categorieën hebben de auteurs waardevolle informatie toegevoegd over andere groepen zoals anabole steroïden, cafeïne, hallucinogenen en synthetische nieuwe psychoactieve stoffen (nps-drugs). Dit nadat de principes voor een gedegen therapiekeuze in het geval van intoxicatie, detoxificatie en het ontstaan van somatische en psychiatrische complicaties zijn vastgesteld. Ook gaan de auteurs in op speciale leeftijdsgroepen en speciale situaties zoals zwangerschap.

Door deze indeling is het boek goed toegankelijk voor wie zich snel wil informeren en keuzes wil maken in het geval van nood gerelateerd aan middelengebruik.

Daarna volgen hoofdstukken over gedragsverslaving, voornamelijk gokken krijgt aandacht. Bij de gedragsverslavingen zijn de biologische, sociale en psychiatrische complicaties en comorbide componenten in kader gebracht. Het aankaarten van andere aspecten van verslaving en niet alleen focussen op middelen is een sterk punt van het boek, maar de psychologische interventies zijn te simplistisch beschreven. Terugvalpreventie, medisch en psychologisch, heeft ook een plaats gekregen.

Dit boek is, zoals de auteurs stellen, geen handboek, maar is beter te omschrijven als een compacte gids (pocket guide) met overzichtelijke basisinformatie over verslaving. Het is een hulpmiddel voor enthousiaste artsen die niet per se ervaring hebben met verslavingsgeneeskunde, maar die ermee te maken kunnen krijgen, zoals huisartsen en seh-artsen. Het kan heel nuttig zijn ook voor psychiaters (i.o.) en verslavingsartsen (i.o.). Het is ook een goede geheugensteun voor de gevorderde lezer en een prikkel voor verder onderzoek.

R. Kamal, verslavingsarts, Nijmegen