achtergrond Patiënten krijgen in Nederland steeds meer verantwoordelijkheid toegekend voor hun gezondheid. Het is de vraag of psychiatrische patiënten die kunnen dragen.
doel De normatieve opvattingen van psychiaters over de verantwoordelijkheid van hun patiënten exploreren.
methode Kwalitatief onderzoek: 15 interviews werden gehouden met behulp van een topiclijst. De verbatim uitgewerkte verslagen werden vervolgens geanalyseerd door twee onderzoekers.
resultaten De denkbeelden van psychiaters over patiëntverantwoordelijkheid liepen uiteen. Een aantal psychia­ters zag die verantwoordelijkheid als gegeven of dispositie en vond dat patiënten in principe verantwoordelijk zijn. Daarnaast waren er psychiaters die patiëntverantwoordelijkheid zagen als construct of uitkomst van de behandelrelatie. De twee groepen problematiseerden patiëntverantwoordelijkheid op verschillende manieren. Ook verschilde de waardering van actuele beleidsontwikkelingen.
conclusie Onder psychiaters bestaan er conceptuele verschillen in de definiëring van patiëntverantwoordelijkheid. Dit leidt niet alleen tot waarderingsverschillen van het overheidsbeleid, maar waarschijnlijk ook tot verschillen in de praktijk. Wat betreft de praktische vertaling van ethische normen, zoals het respecteren van iemands autonomie, vragen deze verschillen om kritische reflectie.