Dit boek behandelt een bijzonder interessant thema: de invloed van de ‘nieuwe media’ en de technologische revolutie op onze relaties. Als relatietherapeut kan ik er niet omheen: mensen ontmoeten elkaar vaak via datingsites, via Facebook of via specifieke dating-apps zoals Tinder. Voor een vorige generatie is dit soms vreemd of zelfs negatief, maar voor meer en meer jonge mensen maakt deze technologie gewoon deel uit van hun dagelijkse leven en dus ook van hun manier om te communiceren. Het leek mij boeiend om te lezen welke de invloeden zijn van deze grote verandering op ons relationele en ons amoureuze leven.

De auteurs gaan systematisch en helder te werk. Eerst beschrijven zij de ware metamorfose die het internet in amper één generatie tijd heeft teweeggebracht in ons dagelijks leven en de zich nog steeds verder ontwikkelende toepassingen die ons overal omringen. Onze connecties worden steeds ingewikkelder, drukker en sneller, we kunnen ons nog amper voorstellen hoe we zonder smartphone of laptop onze professionele activiteiten zouden organiseren. Ook in ons privéleven is deze verandering onafwendbaar: onze afspraken, onze vrije tijd, onze vriendschapsbanden, onze consumptie; heel ons dagelijks bestaan lijkt meer en meer elektronisch gestuurd.

Naast de fenomenale mogelijkheden van efficiëntie en plezier die dit meebrengt, zijn er natuurlijk ook schaduwkanten. Op relationeel vlak worden we geconfronteerd met directe verleidingen van onlinedating en met laagdrempelige mogelijkheden voor ontrouw, internetporno, cybersex, stalking en alle variaties van anoniem contact. De klassieke sociale controle lijkt uitgeschakeld.

De auteurs oordelen niet, maar trachten zowel de mogelijkheden als de problemen in kaart te brengen. Zo lijken laagdrempelige sociale netwerken verlegen mensen uit de eenzaamheid te redden, terwijl onlinegaming een nieuwe verslavingsvorm wordt.

De focus van dit boek ligt echter op relatievorming en relatietherapie. De auteurs bespreken de voordelen en de gevaren van computerdating (opgesmukte tot volledig vervalste identiteit enerzijds en zeer snelle intieme openheid anderzijds). Ze illustreren dit met een indrukwekkende lijst empirisch onderzoek, waaruit blijkt dat ook deze connecties na de eerste fase alle kanten uitkunnen.

Het lijkt alsof de klassieke relatieproblemen niet veranderen, maar uitvergroot worden door de gemakkelijke en anonieme toegankelijkheid van de aloude verleidingen: porno, sexting (het verspreiden of delen van seksueel getinte foto’s of berichten via mobiele telefoons of andere mobiele media), cybersex, buitenechtelijke relaties en de bijhorende vertrouwensproblemen met jaloezie en controledwang.

Tot daar is het boek behoorlijk informatief en interessant. Zoals wel vaker in dergelijke Noord-Amerikaanse publicaties volgt dan een ‘geheel nieuwe eigen originele’ benadering voor echtparen: de couple and family technology framework, gepresenteerd als ware het een paradigmatische shift in de therapeutische denkwereld. De volgende hoofdstukken beschrijven deze methode die systemische, ecologische en structurele elementen bevat die niet oninteressant zijn, maar zeker geen nieuwe inzichten bevatten. Uiteraard ontbreekt een uitgewerkt computerprogramma rond assessment niet, evenmin als een ‘technologisch genogram’. Een hoofdstuk over de aanpak van internetverslavingen bij een paar kon mij nog bekoren, maar de uitgebreide beschrijving van het echtelijk leven, bepaald en gedomineerd door de computertechnologie, vond ik te veel van het goede.

Het relationele is wezenlijk voor de mens en het problematische, het tekortkomende en het onmogelijke is eigen aan deze relaties. Dit is ook zo in deze geïnformatiseerde tijden. We zullen onbevangen moeten leren omgaan met deze snelle veranderingen, zoals Alessandro Baricco (2012) treffend schrijft in zijn beroemde essay De barbaren. In de overload aan publicaties kan ik dit laatste werk eerder aanbevelen dan het besproken boek.

D. De Wachter