samenvatting In de literatuur wordt gewaarschuwd voor het risico op inductie van een (hypo)manie bij het starten van antidepressiva bij patiënten met een bipolaire stoornis. Wij zagen twee patiënten met een bipolaire stoornis die beiden echter een (hypo)manie kregen tijdens de afbouw van het antidepressivum venlafaxine. De inductie van een hypomanie bij afbouw van venlafaxine kan farmacodynamisch verklaard worden. Alternatieve verklaringen zijn: de mogelijkheid van een venlafaxineonttrekkingssyndroom; inductie van rapid cyclingbeloop; het moeilijke onderscheid tussen een geagiteerde depressie en dysfore manie en het natuurlijke beloop van de bipolaire stoornis.