achtergrond De prognose van psychotische aandoeningen kan potentieel verbeterd worden door de voorstadia van deze aandoeningen tijdig te herkennen. Aangezien de eerste psychotische episode vaak voorafgegaan wordt door een periode van aspecifieke symptomen en achteruitgang in het functioneren rijst de vraag of het mogelijk is dit voorstadium klinisch te detecteren.
doel Een overzicht geven van bestaande diagnostische benaderingen en klinische instrumenten die worden gebruikt om de prodromale fase prospectief te identificeren.
methode Literatuuronderzoek over de periode van 1995 tot 2009 met als zoektermen ‘prodromal’ of ‘ultra high risk’, in combinatie met ‘psychosis’ of ‘schizophrenia’ en ‘assessment.’
resultaten In de internationale literatuur bestaan 4 grote diagnostische benaderingen van sterk verhoogd risico op psychose: die van de ‘attenuated positive symptoms’, die van de ‘basic symptoms’, de klinische hoogrisicobenadering en de strikt fenomenologische benadering. Binnen elk van deze tradities werden screeningsinstrumenten ontwikkeld waarvan nagegaan werd in hoeverre ze in staat zijn een eerste psychotische episode correct te voorspellen.
conclusie Geen enkele van de diagnostische benaderingen biedt een voldoende betrouwbare voorspelling van het risico op een eerste psychose. Binnen de groep die geacht wordt een sterk verhoogd risico te lopen op basis van screening zal slechts een klein percentage ook inderdaad een psychotische aandoening krijgen.