Leerboek Psychiatrie (2de geheel herziene druk)
De eerste druk van dit Leerboek psychiatrie werd in 2006 door wijlen professor Hugo D’haenen in dit tijdschrift besproken. D’haenen loofde de brede opzet, de helderheid en de mooie vormgeving van het boek. Ook de combinatie met een tweede boek, Probleemgeoriënteerd denken in de psychiatrie, met dezelfde redacteuren, wist hij te waarderen. Hij betreurde anderzijds dat het boek bijna uitsluitend door Nederlandse auteurs werd geschreven en daarom in Vlaanderen voor onderwijs minder bruikbaar was. In de huidige tweede, geheel herziene druk werden de geciteerde sterke punten behouden. De casussen met bijkomende bevraging, die voorheen in een apart boek werden ondergebracht, bevinden zich nu op een bijgeleverde cd-rom met klinische informatie over 39 gevalsbeschrijvingen. In het boek wordt bij verschillende hoofdstukken naar die casussen verwezen, zodat studenten de stof van die hoofdstukken kunnen toepassen door met de casussen (misschien zelfs in groep) aan de slag te gaan en aan de bijgeleverde meerkeuzevragen (met feedback) hun kennis te toetsen. Daarnaast schreven in plaats van één (alibi?)-Vlaming nu 12 Vlamingen mee (en dan reken ik de naar het noorden uitgeweken landgenoten niet mee). Daarnaast werden ook twee Vlaamse hoogleraren (zij het beiden met een Nederlands trekje?) aan de redactie toegevoegd. Dit uit zich in het boek door meer aandacht voor de organisatie en de geschiedenis van de psychiatrie in Vlaanderen, en maakt het boek ook beter geschikt voor onderwijs in België. De structuur van het boek lijkt grotendeels bewaard en de hoofdstukken slagen er meestal goed in een evenwicht te vinden tussen de bondigheid en de volledigheid die een leerboek voor medisch studenten zo nodig heeft. Uiteraard zijn er punten van kritiek. Er wordt in de tekst van de hoofdstukken (bijna) niet gerefereerd naar artikelen (zelfs niet als de conclusies van een meta-analyse worden weergegeven). Bij elk hoofdstuk beperken de auteurs zich tot enkele algemene referenties. Ik vraag me af of dit in een leerboek dat zich vooral tot studenten geneeskunde richt een goede keuze is. Ook zag ik graag wat meer aandacht voor psychosociale interventies en de organisatie van de psychiatrische zorg. Zo vond ik in de index geen verwijzing naar ‘herstel’ of naar ‘(f)act’. Dit leerboek is uiterst geschikt als leidraad voor de opleiding van medische (en andere) studenten. Het beschrijft de psychiatrie als een boeiend, maatschappelijk belangrijk, (therapeutisch) succesvol medisch specialisme, dat (vanzelfsprekend) wetenschappelijk goed onderbouwd is. Op die manier lijkt het me een rol te kunnen spelen bij het noodzakelijk aantrekkelijk maken voor medische studenten van ons specialisme, en dus in de werving van kandidaat-psychiaters. De toevoeging van een cd-ro met casussen is een absoluut pluspunt. Waarschijnlijk zal men dergelijke handboeken in de toekomst vervangen door een website die continu geüpdatet wordt, waarbij men belangrijke literatuur signaleert en interactie mogelijk is… In afwachting daarvan blijft dit boek een absolute aanrader.
G. Pieters