achtergrond   Goede empirische gegevens over de behandelresultaten van verslavingszorginstellingen met een bijzondere signatuur (zoals christelijke instellingen, antroposofische instellingen en instellingen met een cultuursensitief behandelaanbod) ontbreken. Dat lijkt een belangrijk gemis, aangezien deze instellingen zelf doorgaans uitmuntende resultaten rapporteren.

doel   Het verkrijgen van meer inzicht in de effectiviteit van behandeling (op basis van drop-out) van deze instellingen in vergelijking met reguliere instellingen. methode In dit prospectieve cohortonderzoek werden van 182 patiënten gegevens verzameld in 4 verschillende instellingen voor klinische verslavingszorg (met respectievelijk een regulier, een antroposofisch en van 2 een cultuursensitief behandelaanbod). Met behulp van logistische regressieanalyse is onderzocht in hoeverre de kansen op drop-out per instelling significant verschilden. Vervolgens is een tweede analyse gedaan, waarbij is gecorrigeerd voor potentiële confounders (variabelen waarop de patiëntengroepen bij aanvang van de behandeling significant verschilden).

resultaten   De belangrijkste bevinding was dat de drop-outcijfers in de eerste fase van de behandeling niet significant van elkaar verschilden. Verrassend was echter dat de late uitval bij de afdelingen voor vervolgbehandeling van de antroposofische instelling Arta beduidend lager was dan die van de reguliere instelling Centrum Maliebaan.

conclusie   Instellingen met een bijzondere signatuur (zoals Arta) zijn mogelijk beter in staat patiënten voor een langere tijd in behandeling te houden dan reguliere instellingen (zoals Centrum Maliebaan). Een deel van dat verschil wordt waarschijnlijk verklaard door selectie, waardoor bij Arta relatief veel patiënten met een duidelijk motivatie voor vervolgbehandeling worden opgenomen. Mogelijke andere verklaringen zijn verschillen in patiëntgerichtheid, programmacohesie en programmastructuur, continuïteit van zorg en het versterken van de gezonde en positieve kanten van patiënten.