samenvatting Voor de klinische praktijk zijn bij somatoforme stoornissen diverse instrumenten beschikbaar om de ernst ervan te meten. De intensiteit van een enkele lichamelijke klacht wordt vastgesteld met behulp van verbale, visuele of numerieke schalen. Op basis van de beschikbaarheid van Nederlandse valideringsgegevens worden de volgende zelfinvulvragenlijsten aanbevolen: Checklist Individuele Spankracht (CIS-20r), Pijn Coping Cognitie Lijst (PCCL), Lichamelijke Klachten Vragenlijst (LKV), Hospital Anxiety and Depression Scale (HADS), Whitely Index (WI), Maastrichtse Eigen Gezondheidsattitude en Hypochondrieschaal (MEGAH) en Illness Attitude Scale (IAS).