achtergrond Als na succesvolle elektroconvulsietherapie (ECT) voor preventie van recidiefdepressie medicatie wordt gebruikt, dan is medicatieresistentie voorafgaand aan de ECT mogelijk gerelateerd aan een hoger recidiefpercentage na ECT. Vervolgbehandeling met ECT zou een alternatief kunnen zijn.
doel Wij proberen de vraag te beantwoorden of vervolg-ECTeffectiever is dan vervolgmedicatie wanneer rekening gehouden wordt met medicatieresistentie voorafgaand aan de ECT.
methode Aan patiënten met een medicatieresistente depressie werd na een positieve response op ECT ter recidiefpreventie vervolg-ECT aangeboden, zonder medicatie. We deden tevens een literatuuronderzoek met behulp van Medline en Excerpta Medica.
resultaten Zeven van de 14 patiënten die vervolg-ECT kregen na een eerdere medicatieresistente depressie, recidiveerden binnen 6 maanden (50%, 95%-betrouwbaarheidsinterval (BI): 23 - 77). In het literatuuronderzoek vonden we voor vervolg-ECT bij een groep waarvan niet bekend is of ze medicatieresistent was een recidiefpercentage binnen 6 maanden van 29% (7/24, 95%-BI:13 - 51) en een gegevens over patiënten met een medicatieresistente depressie. Het recidiefpercentage bij vervolgmedicatie na 6 maanden bij patiënten met een medicatieresistente depressie is onbekend, bij 'onbekende' resistentie is het 28% (35/124, 95%-BI: 20 - 36) en bij nietresistente patiënten 13% (2/15, 95%-BI: 2 - 41). Na 12 maanden zijn deze percentages respectievelijk 73% (16/22, 95%-BI: 50 - 90), 50% (16/32, 95%-BI: 32 - 68) en 27% (8/30, 95%-BI: 12 - 46).
conclusie Op grond van de tot nu beschikbare gegevens, inclusief die van ons onderzoek, is niet duidelijk of vervolg-ECT effectiever is dan vervolgmedicatie als rekening gehouden wordt met de mate van eerdere medicatieresistentie. Er is een negatieve relatie tussen effectiviteit van vervolgmedicatie en eerdere medicatieresistentie. Het zou goed kunnen dat dit ook geldt voor vervolgECT. Onze klinische indruk is dat vervolg-ECT wel een gunstig effect kan hebben, waarbij vooral gedurende de eerste vier maanden het risico van recidief het grootst lijkt. Verder onderzoek naar vervolg- ECT is dringend gewenst.