Naar aanleiding van twee recent verschenen werken over de geschiedenis van de psychoanalyse in Nederland wordt de verhouding tussen de wetenschapsgeschiedenis en -sociologie geschetst binnen de omlijning van een hermeneutisch model. De historicus belicht via een hermeneutische focus op interpretatieve momenten de receptiegeschiedenis van de betrokken discipline. De sociologische focus op sociale, politieke en culturele factoren daarentegen reveleert een meer verborgen retorische dimensie. Beide invalshoeken zijn complementaire varianten van eenzelfde model, namelijk een historisch-hermeneutische respectievelijk een sociologisch-retorische lezing. In het licht van de heterogeniteit van mogelijke lezingen en interpretaties mag de epistemologische vraag naar de correctheid van een interpretatie niet uit het oog verloren worden.