Korte bijdrage
Over het onmogelijke begrip schizofrenie
H.M. van Praag
Schizofrenie is een onmogelijk begrip. Er wordt een groep psychosen mee samengevat met als gemeenschappelijk kenmerk dat zij gewoonlijk, maar zelfs dat niet altijd, bij helder bewustzijn verlopen.
Voor het overige zijn er geen punten van overeenstemming aangetoond, niet wat betreft de symptomen, niet wat betreft de etiologie, niet wat betreft de prognose. Gronden om deze ziektebeelden samen te vatten onder één noemer: als 'schizofrenie' of als 'groep van schizofrene psychosen' zijn er dus nauwelijks. Het lijkt er veeleer op dat schizofrene psychosen afzonderlijke ziektebeelden zijn, geen variaties van één grondvorm. Wat thans vóór alles nodig is, is empirisch onderzoek om het concept schizofrenie in kaart te brengen. Een dergelijke cartografie zal uit moeten gaan van nauwkeurig omschreven syndromen, om vervolgens te onderzoeken of er behalve de symptomen, andere punten zijn die dit syndroom
kenmerken, zoals: etiologie, pathogenetische factoren, verloop of therapierespons. Hoe meer kenmerken, hoe groter de kans dat het een afzonderlijke entiteit betreft. Hangende deze onderzoekingen en om terminologische chaos te vermijden is het raadzaam de term schizofrene psychosen in de praktijk voorlopig te handhaven,
met dien verstande dat zij in elk concreet geval met een zorgvuldige typering van de symptomatologie, de etiologische factoren en het verloop, moet worden aangevuld.