Psychiatrie, een objectieve wetenschap?
In de psychiatrie wordt een grote verscheidenheid van verklaringsprocedures gevolgd, die zich alle beperken tot hun eigen begrippenkader. Dit wordt gedemonstreerd aan een voorbeeld, nl. de verklaring die Janet geeft voor het verschijnsel 'dejá-vu', en die welke Freud voor hetzelfde verschijnsel geeft. Eerstgenoemde verwijst naar een natuurwetenschappelijk of empirisch-rationeel-, de ander naar een individueel psychologisch begrippenkader. Als representant van een derde verklaringsprocedure wordt Foudraine genoemd, die in zijn boek 'Wie is van Hout ...' een pleidooi houdt via een sociaal-psychologische verklaringsprocedure. Zo zouden er zeker nog meer te noemen zijn.
Deze verscheidenheid van verklaringsprocedures leidt onder de aanhangers van bepaalde richtingen, over en weer, helaas vaak tot zinloze kritiek. De op zichzelf juiste argumenten houden geen steek, omdat alleen datgene voor waardevol wordt aangezien, wat in de eigen verklaringsprocedure past. Dit soort discussies is ook daarom zo zinloos omdat de hele scala van menselijke subjectiviteit, die bij uitstek het terrein vormt van de psychiatrie, zich niet kan lenen voor een wetenschappelijke bewijsvoering. Het gaat hier steeds om de verdediging van waarden en niet om waarheden, die, zoals in de natuurwetenschappen, open zouden staan voor de enige daar geldende vraag of een bewering waar is of niet waar.
De psychiatrie kan dan ook maar in zeer beperkte mate aanspraak maken op het predicaat objectief en kan haar patiënten slechts voor een klein deel met succes inscharen in het terrein van de klinische geneeskunde. Dit neemt niet weg dat een medische psychologie, die zich ten doel stelt subjectieve verschijnselen te objectiveren, d.w.z. in te lijven in een consistent en algemeen geldend begrippenkader, meer dan ooit noodzakelijk is. Wat dit aangaat houdt men te weinig rekening met het werk van de Franse psychiater-psycholoog Pierre Janet. Overigens kan worden gezegd dat het medisch model en het systeem van de somatische geneeskunde alleen maar anti-psychotherapeutisch zijn en staat de psychiatrie voor de taak andere attitudes en andere verklaringsprocedures verder te ontwikkelen en tot zelfstandige disciplines uit te bouwen, zodat coordinatie en taakverdeling in de toekomst beter tot hun recht zullen komen.