De waarde van het begrip 'degeneratie' in de hedendaagse psychiatrie
Samenvattend zou ik willen concluderen, dat het begrip 'degeneratief' in de psychiatrie gehandhaafd kan blijven, mits het gereserveerd wordt voor een groep patiënten, die, o.a. door een familie-anamnese met veel lijders aan psychiatrische kwalen (liefst van beide ouders), blijk geven van een geschonden genotype. Bij deze mensen kunnen we psychosen waarnemen zonder duidelijke restsymptomen (degeneratieve psychosen), maar ook geïsoleerde, vaak recidiverende gedachtenstoornissen in het grensgbied van waan en dwang (bekend als 'Wahnhafte Einbildungen' en 'Einffille'). Deze groep is naar mijn mening af te zonderen van de schiozofrenie, in tegenstelling tot Bleulers opvatting. Wil men de degeneratieve hysterie in het spraakgebruik handhaven, dan dient de belaste erfelijkheid aantoonbaar te zijn, anders spreke men liever van hysterische psychopathie. Natuurlijk is er geen enkel bezwaar tegen, met Rmke te spreken van 'genetische minusvorm'. Het lijkt me echter moeilijk een dergelijke nieuwe term ingang te doen vinden.
Overigens spreekt het vanzelf, dat bij alle diagnostische overwegingen de multi-conditionele zienswijze geldt en dat psychogene, somatogene, sociogene en psychoplastische factoren tegelijk in de overweging betrokken moeten worden.
Bij de besproken drie ziektegeschiedenissen is er slechts één, die in maatschappelijk opzicht als psychopathisch gekenschetst moet worden. (nummer twee) Inzicht in en waardering van de hereditaire structuur (als conditionele factor) is echter belangrijk en zelfs vereist, wil men tot een juiste visie van het ziektegeval komen en daardoor tot een juiste prognose en therapeutische gedragslijn.
Deze studie toont aan, dat de oudere psychiatrische literatuur nog steeds vruchtbaar te maken is voor onze hedendaagse diagnostische overwegingen. Dit is geenszins beschamend voor ons specialisme. Kennis van de historie van de psychiatrie is echter noodzakelijk om in te zien, dat bepaalde ziektebeelden nog steeds in het licht van de oude en lang vergeten psychiaters doorschouwd kunnen worden, mits men de moderne — dynamische — dimensie hieraan weet toe te voegen. Ik heb in deze studie niets nieuws gebracht, heb slechts getracht aan te tonen, dat een aantal oude concepties nog waarde hebben voor onze hedendaagse psychiatrische diagnostiek.